مخلوط های گروت آماده
مخلوط های گروت آماده جهت مصارف مختلفی چون، زیر صفحه ستون ها، آنکربلت ها (انکربولت، انکربلت)، نصب ریل ماشین آلات، برینگ پل ها، پلت ها، ریل ها، حائل ها و... کاربردی دارند. این گروت ها به گونه ای طراحی شده اند که توان جذب نیروهای وارده و انتقال آنها به بخش زیر کار را داشته باشند.
برای مثال در هنگام نصب انواع ماشین آلات نیروهای وارده از آنها توسط گروت یا ملات به فونداسیون بتنی منتقل می گردند. ملات ها و گروت ها موجب حصول مقاومت های مطلوب و مطمین و همچنین اتصال پایدار بین ملات و سازه ای که قرار است بر روی آن گروت یا ملات قرار گیرد از یک طرف و سطح زیر کار از طرف دیگر می گردند. در این مقاله سعی داریم شما را با گروت ها و نحوه استفاده از آنها آشنا کنیم.
به طور کلی دو روش ملات ریزی در داخل حفرات در محل اتصال آنکربلت وجود دارد که عبارتند از:
- گروت یا ملات خشک (Dry-pack Mortar): در این روش ملات با استفاده از نیروی تراکمی Tamping جایگذاری می شود.
- گروت یا ملات سیال (Flow Mortar): بعلت روانی در هنگام ریختن، گروت یا ملات خود به خود جایگذاری می شود.
هرچند مصرف گروت یا ملات های نوع خشک به طور کاملا رضایت بخشی در عمل در کارهای ساختمانی به کار برده می شود ولی این روش جای گذاری همیشه روش مناسبی نیست، به همین خاطر است که در عمل تمایل به استفاده از روش ملات سیال رو به افزونی دارد. روش ملات سیال در محل هایی که حفرات تقریبا بسته و مسدود و غیر قابل دسترسی بوده بیرون از آن، گروت کاری به راحتی امکان پذیر نیست کاربرد فراوان دارد.
چرا ملات های مخلوط گروت آماده ترجیح داده می شوند؟
ملات های گروت طراحی شده برای گروت کاری می بایست پاسخگوی کاربردها، عملکرد ها و نیازهای مشخصی همچون موارد زیر باشند:
- قوام یافته و سیال باشد و در حالت معمولی جاری شود
- دچار جداشدگی آب و سنگدانه از هم نشده و ته نشین نشود
- دچار جمع شدگی قابل ملاحظه نگردد
- توان نگهداری آب ملات بتنی و سیمان را داشته باشد
- در حداقل زمان به مقاومت مطلوب دست یابد
مجموعه موارد ذکر شده در بالا نیازمند همگونی مخلوط، مواد چسباننده و مصالح سنگی (دانه بندی) و مواد افزودنی بتن هستند. چنانچه مخلوط گروت در کارگاه ساختمانی ساخته شود و از مصالح سنگی موجود استفاده به عمل آید، دانه بندی مناسب بدست نخواهد آمد و ضمانت لازم نیز امکان پذیر نخواهد بود.
برای بدست آوردن درصد بهینه مواد چسباننده و افزودنی (اگر نیاز باشد) و مصالح سنگی در چنین شرایطی از نظر تکنیکی تقریبا غیر ممکن خواهد بود و از نظر اقتصادی نیز کاملا غیر اقتصادی است. به همین دلیل است که از ملات مخلوط آماده گروت بطور ایده آل برای ملات ریزی گروت و گروت کاری استفاده به عمل می آید. این نو عملات های مخلوط آماده گروت تحت شرایط کنترل شده و فرموله شده و از پیش مخلوط شده در کارخانه بسته بندی می شوند. از آنجایی که خصوصیات عملکرد این مواد بطور دقیق مشخص و معلوم است، چنانچه طبق راهنمای سازنده بکار برده شوند و همچنین به طور مناسب مخلوط، تحکیم و عمل آوری شوند، نتایج مثبت و رضایت بخشی را به دنبال خواهد داشت.
.jpg)
استفاده و نحوه مصرف گروت ها
ملات های گروت آماده
شرکت کلینیک بتن ایران تولید کننده و عرضه کننده گروت ها و ملات های مخلوط آماده گروت بر پایه سیمان، رزین اپوکسی و پلیمری (بسپار) می باشد.
مهمترین عامل در انتخاب ملات گروت برای یک کاربرد مشخص بستگی به شرایط و خواسته های مورد نیاز سرویس، گروت ریزی و یا گروت کاری دارد. هریک از این نوع ملات ها دارای خصوصیات عملکردی مشخص و منحصر بفردی می باشند که پاسخگوی نیازهای موجود خواهند بود.
- گروت منبسط شونده بر پایه سیمان
- گروت سیمانی اصلاح شده با مواد پلیمری
- گروت اپوکسی دوجزیی و یا سه جزیی
- گروت آماده منبسط شونده
- ملات، گروت سیمانی منبسط شونده با مقاومت اولیه و نهایی بالا و زود رس که به دمای آب و هوایی محیط و زمان مصرفی بستگی دارد.
- این ملات بصورت پودر خشک بسته بندی شده، گروت آماده مصرف می باشد و در هنگام ترکیب با آب، دارای خصوصیت و یژه انبساط حجمی دو مرحله است.
- انبساط اولیه آن حاصل تصعید گازها بوده و هنگامی به وقوع می پیوندد که پودر آن با آب ترکیب می شود و به مدت 15 تا 30 دقیقه بطول می انجامد. فاز دوم انبساط نیز در اثر واکنش شیمیایی گیرش ملات است که یک یا دو روز بعد از اختلاط ملات آغاز می شود.
- به منظور حصول انبساط اولیه بهینه بایستی ملات را پس از اختلاط با آب سریعاً مورد استفاده قرارداد. گروت مخلوط آماده از نوع گروت ضد سولفات بوده و دارای سیمان پرتلند ضد سولفات بر طبق ASTM C 150 نوع V و پودر میکروسیلیکا می باشد. این ملات مخصوص دمای بالای c °40 - c °10 بوده و چنانچه ملات ریزی در زیر دمای یاد شده صورت گیر و نرخ کسب مقاومت کندتر خواهد شد.
گروت اصلاح شده پلیمری
ملات سیمانی اصلاح شده با مواد پلیمری دارای دو جزء می باشد:
- جزء مایع A: رزین پلیمری
- جزء مایع B: مخلوط سیمان با مقاومت بالا و دانه بندی ویژه با ماسه سیلیسی شکری، با بهترین خواص روان کنندگی
در هنگام ملات ریزی تنها کافیست دو جزء B و A با هم مخلوط شوند. این ملات دارای خصوصیات زیر می باشد:
- مقاومت کششی و خمشی بالا
- خاصیت آب بند کنندگی مطلوب
- مقاومت سایشی بالا
- پیوند قوی با زیرسازی (معدنی)
- مقاومت بالا در برابر اثر آب شور دریا
توجه : برای کسب اطلاعات بیشتر به راهنمای ملات تعمیراتی و محافظتی کلینیک بتن ایران مراجعه شود.
گروت اپوکسی
این گروت اپوکسی شکل پذیر و بدون حلال شامل 3 جزء می باشد.
- رزین اپوکسی، سخت کننده، عمل آورنده آمین و دانه بندی ویژه سیلیسی
- در هنگام مصرف کافیست سه جزء آن با هم مخلوط شوند
این ملات دارای خصوصیات زیر است:
1- سخت شدن سریع که دمای محیط بستگی دارد
2- قابلیت بالای چسبندگی به زیر کارهای معدنی و فولادی
3- مقاومت در برابر ارتعاشات شدید
4- سخت شدن بدون جمع شدگی
5- مقاومت بالا در برابر حملات مواد شیمیایی
6- مقاومت مکانیکی بسیار زیاد
موارد مصرف:
- گروت کاری و ملات ریزی برای پیوند محکم سازه ای در شرایط باربری دینامیکی
- در صنایع، شامل: کارخانه و ماشین آلات موتوری، ژنراتورها، پمپ ها، ریل جرثقیل ها، سیستم های انبارهای بلند
- در کارهای ساختمانی، شامل: برینگ پل ها، پایه گاردهای محافظ دست اندازها، تیرهای راهنمایی لامپ های استاندارد انکربلت ها
- در صنایع ساختمانی، شامل: ستون های پیش ساخته بتونی و یا فولادی، اجزاء ساختمان پی ها، تصفیه ستون ها، اتصالات، روزنه های لوله کشی
- تعمیرات بتن، شامل: روسازی حفرات سنگ ها و فواصل آنها پر کردن حفرات
مورد کاربردی
- آماده سازی زیرکار
- موفقیت در انتقال نیروهای وارده توسط مواد پیوند دهنده کاملا به زیر کار بستگی دارد
- این موفقیت ذکر شده را می توان در 3 واژه خلاصه کرد.
- سلامت (Sound)2- تمیزی (Clean)3- ثبات (Stable)
زیرکار سیمانی می بایست:
- عاری از هر گونه چربی یا گرد و غبار، روغن و مواد آلوده باشد.
- عاری از هرگونه روغن قالب و مواد عمل آورنده باشد.
- ع��ری از هرگونه پوسته و بخش های سست و لق باشد.
- عاری از پوسته سیمانی و دوغاب سیمان باشد.
زیرکارهای فلزی می بایست:
- عاری از هرگونه روغن، چربی، گرد و غبار و مواد آلوده باشند.
- عاری از لایه های پوسته ورقه شده باشند.
روش های آماده سازی سطوح زیرکار
انتخاب نوع روش آماده سازی سطوح زیرکار به عواملی چون شرایط زیر کار، امکانات محلی و نوع ملات مصرفی بستگی دارد. سطح قدیمی را می توان با استفاده از روش های زیر آماده کرد:
- سند بلاست نمودن، واتربلاست شدید، قلم و چکش کاری، مضرس کردن و خراش دادن سطوح، خراشیدن و زبر کردن سطوح عامل اصلی پیوند و چسبندگی ملات با سطح زیر کار است.
- باید به این نکته توجه داشت که زیرکردن بیش از اندازه سطوح موجب جلوگیری از روان شدن ملات بر روی سطح می گردد.
رطوبت در بتن زیرکار
هنگامی که زیرکار از نوع بتنی، ملات سیمایی و یا ملات سیمانی اصلاح شده با مواد پلیمری باشد، مرطوب بودن زیرکار الزمی است. اشباع کردن زیرکار از آب موجب جلوگیری از خشک شدن ملات مصرفی (در اثر جذب آب ملات توسط زیرکار) شده و باعث افزایش چسبندگی می گردد.
سطح زیر کار خشک موجب از دست رفتن آب ملات و مایع پلیمری آن می گردد که نتیجه آن، ضعیف شدن چسبندگی در محل اتصال است. مدت زمان مرطوب نگه داشتن زیر کار به درجه جذب آب زیرکار بستگی داشته و بایستی مقدار آب مازاد را قبل از ملات ریزی با استفاده از پمپ، اسفنج، فشار زیاد، دستگاه وکیوم و... جمله آوری کرد. ملاتهای اپوکسی برخلاف ملاتهای سیمانی برای به وجود آوردن پیوندی قوی نیازمند زیرکاری خشک هستند ولی گروت های چسباننده کلینیک بتن حتی در محل های کم رطوبت نیز به خوبی می چسبند.
قالب گذاری
طراحی قالب ها باید به گونه ای باشد که در حین گروت و ملات ریزی هیچ گونه تغییر و جابجایی در آنها به وجود نیاید. قالب ها را باید بالاتر از سطح گروت کاری در نظر گرفت. این مقدار اضافی را باید برای اطراف نیز در نظر گرفت. در گروت و ملات ریزی بایستی اطمینان حاصل نمود که هوای محبوس درون ملات از آن خارج شود.
پس باید روزنه های باز را در سمت مخالف محل گروت و یا ملات ریزی و یا در گوشه ها و زاویه ها تعبیه نمود. این روزنه ها محلی برای بررسی گروت و ملات ریزی در حین کار خواهند بود.
ژوین های موجود در قالب ها و یا هر نوع وسیله فاصله دهنده در محل اتصال قالب ها، زیرکار با محل های نصب و سوار کردن باید برای جلوگیری از نشت شیره ملات مسدود شوند. برای اینکه این قالب ها به راحتی باز شوند می توان از مواد رها کننده قالب همچون روغن قالب بتن با کیفیت بالا استفاده به عمل آورد و از مواد پارافینی نیز برای ملات های اپوکسی استفاده کرد.
آماده سازی مخلوط ملات
هر جا که امکان مصرف ملات مخلوط آماده وجود دارد می توان از تمامی محتوی بسته استفاده نمود. در صورت چند جزیی بودن مواد، می توان آنها را با هم مخلوط نمود و در صورت یک جزیی بودن ملات می توان از دستورالعمل استفاده نمود. باید توجه داشت که حتماً یک نمونه کوچک از ملات تهیه شود و همچنین در هنگام اختلاط اپوکسی، به علت قیمت بالای آن بهتر است راهنمای سازنده را به طور دقیق اجرا نمود. رعایت نکات زیر الزامی است:
- مواد تشکیل دهنده ملات از قبل آماده شده سیمانی خشک و یا مصالح سنگی بخش اپوکسی را باید تماماً در یک ظرف خالی کرد و کاملاً مخلوط نمود تا در اثر جابجایی در حمل و نقل ته نشینی در آن بوجود نیاید.
- اصلاح نمودن مخلوط نسبت بندی شده توسط مواد افزودنی دیرگیر یا افزودنی زودگیر مجاز نمی باشد.
- ملات های مایع را باید با سرعت کم مخلوط نمود تا از هوادهی به درون مخلوط ملات جلوگیری به عمل آید. در چنین حالاتی حبابهای هوای وارد شده به درون ملات بر روی سطح ملات مایع آمده و در هنگام نصب صفحه ستون ها و ماشین آلات موجب کاهش اتصالات بین ملات آنها می گردد. در صورتی که امکان داشته باشد بهتر است تا عمل هواگیری (Ventilater) از مخلوط ملات به صورت محدود انجام شود.
کارگزاری مخلوط (ملات ریزی)
هنگام گروت ریزی در زیر صفحه ستون ها و... باید محل ریختن کاملا از ملات پر شود. ملات سیمانی باید به طور پیوسته ریخته شود. چنانچه از فشار ملات ریزی کاسته شود، به حالت شل (Sluggish) در آمده و نهایتا روانی آن از بین رفته و روان کردن مجدد آن مشکل خواهد بود.
در این رابطه ملات رزین های مصنوعی دارای مصرف راحتری هستند. این ملات ها در هنگام ریخته شدن به شکل آهسته و مطمئن در جریان خواهند بود تا اینکه به بخش مقابل قالب برسند. حتی در صورتی که عمل ریختن ملات به دلیلی متوقف شود به محض اینکه ملات جدید ریخنه شده ملات قبلی شروع به حرکت می کند. برای اینکه ما بین سطح ملات ریخته شده و زیر صفحه ستون فاصله ای بوجود نیاید سطح ملات ریخته شده از سطح زیرین صفحه ستون پایین تر بیاید.
برای اینکه جریان روان ملات در زیر صفحه ستون به سادگی امکان پذیر باشد باید اعمال زیر را به انجام رسانید:
- کوبیدن ملات با استفاده از میله اسلامپ و یا یک قطعه چوب از محل ریختن ملات (روزنه)
- کشیدن حلقه هایی از سیم یا زنجیر از طرف مقابل روزنه
- کوبیدن آرام بر روی پهلوهای قالب به وسیله چکش
عمل آوری
تمامی ملات های سیمانی و اپوکسی برای اینکه از تبخیر سریع رطوبت در امان باشند باید عمل آوری شوند. عمل آوردن ملات با استفاده از مواد پوشش دهنده (کیورینگ بتن) و یا با استفاده از گونی خیس پس از ریختن ملات به انجام می رسد و با توجه به شرایط آب و هوایی سه روز ادامه می یابد. در این میان ملات های اپوکسی احتیاج به عمل آوری خاصی ندارند.
نمونه کاربردی ملات گروت مایع
نصب زیر سری ماشین آلات
ملات و گروت مایع به انکر بولت نمودن زیر صفحه ماشین آلات، باید توان جذب نیروهای استاتیکی و دینامیکی و انتقال آنها از ملات به زیرکار بتنی را داشته باشد. انواع تنش های کششی، برشی، فشاری و بار دینامیکی ممکن است بیش از اندازه بار استاتیکی باشند. برای اطمینان از اینکه بار وارده تماما به زیر کار انتقال می یابد باید چسبندگی بین صفحه زیرسری و ملات مناسب باشد. به همین خاطر است که باید از تمرکز تنش های منطقه ای جلوگیری کرد پس در نتیجه ملات باید عاری از هر نوع حباب هوا بوده و دارای قوام و روانی مطلوب باشد. ملات نیز باید به صورت پیوسته و بدون توقف به انجام برسد. باید توجه داشت که قبل از گروت ریزی اطراف انکربلت ها، گروت کاری شوند و پس از آن ملات زیر صفحه در یک مرحله ریخته شود.
پی (فوتینگ) ستون ها و دیوارهای حایل
در این نوع زیرکار، ملات و گروت تنها نقش جذب نیرو و انتقال بارهای استاتیکی را ایفا می کنند.
صفحه ستون های فولادی
در مکان هایی که اندازه های فوتینگ مناسب باشند پیشنهاد می شود از روش جای دادن مواد خشک (Dry pack) برای اجرای گروت و یا ملات کاری استفاده شود. اگر قرار بر این باشد که زیر صفحه ستون ها از ملات مایع پر شود باید حتی الامکان از آب آوری و ایجاد حباب هوا در ملات جلوگیری به عمل آید.
ستون ها پیش ساخته بتنی با آرماتورهای اتصال آماده
در این حالت باید اطمینان حاصل نمود که حفره های طراحی شده به شکل مناسبی گروت کاری شده اند. این نوع انکرها می توانند به دو صورت به انجام رسند:
- این طرح از نظر تکنیکی ترجیح داده می شود. زیرا اتصال فولاد به بتن بهتر کنترل شده و مطمئن تر است.
- اثر توقف در حین ملات ریزی در کل ملات ریزی دارای کمترین حساسیت می باشد.
انکربلت ها
برای گروت کاری انکربلت ها و پن ها، مخلوط ملات باید به حد کافی قوام و روانی داشته باشد تا سطح اتصال بلت ها و جداره حفره ها را بخوبی آغشته از مواد چسبنده نماید. حفرات تعبیه شده باید به اندازه ای باشند تا فاصله کافی برای جریان یافتن ملات در اطراف بلت را مهیا نمایند. حداقل فاصله بین شفقت بلت با جداره حفره باید تقریبا سه برابر بزرگترین اندازه دانه بندی موجود در مخلوط ملات باشد.
پر کردن حفرات بزرگ
در هنگام پر کردن حفرات بزرگ باید تمایل جمع شدگی ملات سیمانی را در نظر گرفت. همین مساله را در مورد ملات رزین اپوکسی نیز باید در نظر داشت (زیرا با واکنش حرارت زا همراه است.) با افزودن مصالح سنگی درشت دانه به مخلوط آماده گروت تمامی این تاثیرات جبران می گردند.
الف) افزودن مخلوط سنگی درشت دانه به ملات مخلوط شده
با توجه به اندازه حفرات می توان از مصالح سنگی با اندازه های متفاوت استفاده کرد(اندازه های...، 32-16، 16-8، 8-4 میلی متر). مقدار مصالح سنگی درشت دانه بسته به درجه کارایی مورد نظر تعیین می شود و معمولا بین 10% تا 50% (وزنی) مخلوط آماده می باشد. سنگدانه های گرد گوشه و صاف، کارایی بهتری را بوجود می آورند.
ب) پر کردن حفرات از قبل
بجای افزودن مصالح سنگی درشت دانه به ملات مخلوط آماده می توان از روش دیگری نیز استفاده کرد. در این روش حفره با مصالح سنگی درشت تا یک ارتفاع مشخص پر شده و بر روی آن ملات ریخته می شود. این عمل در چند مرحله صورت می گیرد تا حفره پر شود.
برای استفاده از این روش که در اجرای Epoxy Grout گروت سیمان اصلاح شده با پلیمر توصیه می شود.
ابتدا ملات مخلوط آماده را داخل حفره ریخته و پس از آن مصالح سنگی بر روی ملات ریخته شده و در نهایت نیز عمل اختلاط ملات و سنگدانه به انجام می رسد.
عملیات فوق را باید مرحله به مرحله تا پر شدن حفره به انجام رساند.
کاربرد موارد مشابه
- رزین اپوکسی دو جزیی
- آنکر کردن افقی و روی تاجی
در مکان هایی که امکان گروت ریزی در جا برای آنکربلت ها به علت افقی بودن و یا واقع شدن بر روی تاج وجود ندارد، حفرات را طوری طراحی می کنند تا (Fastener) (حفره و یا سوراخ دریل شده و...) را توسط ملات مخلوط آماده گروت پر کرده، انکربلت را در وسط آن قرار داده و با فشار به داخل آن فرو می کنند. در این روش ملات مخلوط به گونه ای سخت خواهد بود که حفره دریل شده واقع بر روی تاج را با آن پر می کنند اما چیزی از این ملات بیرون نمی ریزند و همچنین به گونه ای نیز پلاستیکی است که می توان بلت را بدون اعمال فشار زیاد به داخل ملات فرو کرد. پس این ملات باید دو خاصیت را دارا باشد:
1- در هنگام سکون سخت و در هنگام بهم خوردن روان شود (Thixotrop)
2- خاصیت مربوط کنندگی مطلوبی از خود بروز دهد و توان چسبندگی مناسبی را از خود نشان دهد و به بتن و فولاد به خوبی بچسبد.
چسباندن صفحه های فلزی کوچک
صفحه های کوچک فلزی را می توان بدون بروز هیچگونه مشکلی بر روی سطوح تاج و سطوح عمودی با مصرف گروت رزین اپوکسی متصل نمود.
تزریق در حفراتی که نمی توان آنها را گروت ریزی نمود.
در مکان هایی مانند مابین حائل ها و تیر ریزی ها که به مقاومت بالا و چسبندگی مطمین نیازمند می باشد (مثلاً زمانی که تعمیرات سازه ای انجام می شود). در محل هایی که فضای کافی برای روان شدن ملات بین اجزاء سازه وجود، در چنین شرایطی می توان از تزریق ملات رزین اپوکسی دو جزیی برای پر کردن فضا و حفرات موجود با استفاده از دستگاه تزریق استفاده نمود. برای این منظور عملیات با پر کردن ته حفره آغاز می شود و در حین تزریق آرام و آرام دستگاه به بیرون کشیده می شود.
ملات رزین اپوکسی سه جزیی
ملات رزین اپوکسی که دارای فیلر سیلیسی است حاوی مواد زیر می باشد:
- رزین اپوکسی
- عمل آور هاردتر آرمین
- مصالح سنگی با مقاومت بالا
برای آماده کردن ملات 3 جزیی باید 3 جزء را طبق راهنما با هم مخلوط کرد. ملات اپوکسی 3 جزیی برای پر کردن حفرات فرموله ویژه با روش بسته – خشک است که از طریق ریختن و ضربه کوبی انجام می گردد.
به این دلیل که مقدار مواد چسباننده با بخش بسیار زیادی از ماسه کوارتز افزایش می یابد (10: 1) ملات ریخته شده دارای تخلخل زیادی می باشد. برای استفاده در فضای آزاد پیشنهاد می شود که سطحی که در مجاورت محیط می باشد توسط یک درزگیر و مسدود کننده اپوکسی پوشش داده می شود. (مخلوطی از بخش های A و B)
ملات پلیمری آماده دو جزیی
ملات پلیمری سخت شونده بر پایه متیل متکریلیت شامل دو بخش می باشد:
- بخش مایع مونومر متیل متکریلیت
- بخش پودری پراکسید
برای آماده سازی مخلوط برای مصرف دو جزء آن را بخوبی مخلوط نموده و تکان داده و بر روی سطوح خشک اجرا می کنند. چنانچه حفرات بزرگ باشند می توان از مصالح سنگی تمیز و خشک mm 7-2 با نسبت وزنی 1 : 1 استفاده نمود. قابل ذکر است که ملات های پلیمری را در سطوح با حداکثر شیب 45 درجه می توان بکار برد. از موارد کاربرد ملات های پلیمری می توان به محل های زیر اشاره نمود:
- جاده های بتنی
- کف سازی های صنعتی
- باند فرودگاه ها
- محل های پارک ماشین
- جای گذاری زیر پل ها و غیره
.jpg)
انواع گروت و روش اجرای گروت ریزی
شما می توانید برای دریافت اطلاعات بیشتر از دیگر مقالات ما بازدید نمایید: