مواد افزودني هوا زا
مولكولهاي قطبي آب نيز تمايل شديدي به جذب يكديگر دارند و براي جدا كردن آنها از يكديگربه انرژي قابل ملاحظه اي نياز است ، بنابراين آب داراي انرژي سطحي )كشش سطحي ( زيادي است مكانيزم واكنش افزودني هوازا كاهش كشش سطحي آب است .و يكسر آنها (hydrophobic) ” آب گريز ” مواد افزودني هوازا از مولكولهاي زنجيره طويلي تشكيل شده اند كه يكسر آنهااست . سر آب دوست آنها جذب مول كولهاي آب مي شود و سر آب گريز آنها موجب كاهش (hydrophilbic) ” آب دوست “كشش سطحي آب مي شود. كاهش كشش سطحي آب امكان ايجاد حباب هوا را ميسر مي سازد.
بامقاومت و الاستيسيته كافي در اطراف حبابهاي هوا پديد ( مانند حباب صابون ) مواد افزودني خوازا يك فيلم محكم و دافع آب مي آورد، بگونه اي كه حبابهاي هوا را در برگرفته و پايدار مي كند و از به هم پيوستن حبابها نيز جلوگيري بعمل مي آورد .
خاصيت دافع آب بودن اين فيلم از ورود آب به داخل حباب هوا جلوگيري مي كند . عمل هم زدن و اختلاط مخلوط موجب پراكنده شدن اين حبابها در بتن مي شود .حبابهاي هواي محبوس ، كه در همه بتن ها ايجاد مي شوند و در حقيقت تابعي از ويژگيهاي سنگدانه هستند، داراي اندازه ١٠٠٠يا بيشتر هستند در حاليك حبابهاي هوايي كه به طور عمدي ايجاد مي شوند بطور عمده داراي قطري بين ١٠ تا ( ١ ميليمتر ) ميكرون ١٠٠ ميكرون هستند.
مواد افزودني روان كننده
جز فعال اصلي مواد افزودني روان كننده ، عوامل اثر كننده بر سطح است . اينها مواردي هستند كه در سطح مشترك بين دو فازآميخته نشدني متمركز مي شوند و نيروهاي فيزيكي - شيميايي موثر بر اين سطح را تغيير مي دهند . اين مواد جذب سطح دانه هاي سيمان مي شوند و به آنها بار منفي مي دهند كه منجر به نيروي دافعه بين دانه هاي سيمان و پراكنده شدن آنها مي شوند.
در مخلوطي كه از مواد روان كننده استفاده نشود، ذرات سيمان به يكديگر مي چسبند و لخته مي شوند . دراثر اين لخته شدگي قسمت از آب در فشاي بين ذرات لخته شده محبوس مي شود و از طرفي در نقاطي كه ذرات سيمان به يكديگر مي چسبند، سطح پيوستگي آنها براي هيداسيون اوليه در دسترس نمي باشد . مواد افزودني روان كننده با جلوگيري از لحته شدن ذرات سيمان ، مساحت سطح سيمان را ك ه مي تواند پذيرايي هيدارسيون اوليه باشد افزايش مي دهند و همچنين با جلوگيري از محبوس شدن درفضاي لخته شدگي ، مقدار لخته شدگي ، مقدار آب موجود براي هيدارسيون افزايش مي يابد بعلاوه بارمنفي ساكن اطراف ذرات سيمان سبب مي شود كه در اطراف هر ذره سيمان قشري از مولكو لهاي جهت داده شده آب ، كه از نزديك شدن ذرات به يكديگر جلوگيري مي نمايند. تشكيل گردد بنابراين ذرات سيمان قابليت تحرك بيشتر پيدا مي كنند و آب آزاد شده تحت اثر مجموعه لخته شده ، صرف روان سازي مخلوطي مي گردد و لذا كارآيي افزايش مي يابد.
مواد افزودني فوق روان كننده
مكانيزم واكنش فوق روان كننده ها شبيه مكانيزم واكنش روان كننده ها ولي با اثر قوي تر است . فوق روان كننده ها، پليمري هاي آلي محلول در آب هستند كه داراي رشته هاي دراز مولكولي هستند اين رشته هاي دراز مولكولي به دور ذرات سيمان مي پيچندو بار منفي زيادي به آنها مي دهند، به طوري كه يكديگر را دفع مي نمايند .اين امر منجر به پراكندگي و پخش سيمان مي گردد .
مواد افزودني با اثر شيميايي در بتن
همچنانكه گفته شد مواد افزودني با اثر ش يميايي در بتن بر روند هيداسيون سيمان تاثير مي گذارند . سيمانهاي مختلف داراي خواص شيميايي متفاوتي هستند و بنابراين واكنش هاي متفاوتي نسبت به مواد افزودني با خصوصيات شيميايي مختلف از خود نشان مي دهند .
مواد افزودني تسريع كننده موادد افزودني تسريع كننده سبب كاهش زمان گيرش ، افزايش روند كسب مقاومت و يا هر دومي شوند . اين مواد در حقيقت روند هيدارسيون را تسريع مي كنند . بطور كلي اين مواد را مي توان به دودسته كلي مواد افزودني زودگير و مواد افزودني زود سخت كننده تقسيم كرد .
مواد افزودني زودگير (Setting accelerator)
مواد افزودني زودگير عموم با تسريع بين سولفات و آلوميناتها و تشكيل اترينگايت ، سرعت سخت شدن خمير سيمان را افزايش مي دهند . افزايش سرعت اين واكنش منجر به پديد آمدن كريستالهاي سوزني شكل كوچك اترينگايت مي شود . طول كريستالها دراين حالت ا ز طول كريستالهاي پديد آمده در خمير سيمان شاهد كوتاهتر خواهد بود . در هم فرو رفتن اين اترينگايت هاي ظريف موجب تسريع زمان گيرش مي شود. كاربرد عمده اين مواد در بتن پاشي است .
(Hardening accelator) مواد افزودني سخت كننده
موجب افزايش م قاومت هاي اوليه و نيز كاهش زمان گيرش مي شوند . تاثير اين مواد بر زمان C۳S اين مواد با تسريع واكنش گيرش كمتر از مواد افزودني زودگير است . مواد افزودني زود سخت كننده يا مانند كلريدها بعنوان يك كاتاليزور در واكنش عمل مي كنند و يا مانند كربناتها با هيدوكلسيم ت ركيب شده و كربنات كلسيم و يك قليايي نا محلول تشكيل مي C۳S هیدراتاسیون دهند. قليايي حاصل از واكنش موجب تسريع واكنش سيليكات و آلومينات مي شود.
عملكرد مواد افزودني در بتن
صرفنظر از جنس و مقدار مصرف مواد افزودني ، اجزاي تشكيل دهنده بتن ، شرايط محيطي، شرايط ساخت و حمل و ن حوه بتن ريزي نيز از جمله عواملي هستند كه بر عملكرد مواد افزودني در بتن تاثير مي گذارند.
مواد افزودني هوازا(حباب ساز)
مهمترين دليل هوازايي در بتن بهبود پايايي آن در برابر يخبندان و نمكهاي يخ زدا است . هنگاميكه آب يخ بزند، افزايش حجم پيدا مي كند . چنانچه تمهيداتي براي اين افزايش حجم در نظر گرفته نشود موجب پديد آمدن فشار در منافذ موبييه بتن مي شود . اگرمقدار اين فشار از مقاومت كششي بتن فراتررود سبب ايجاد ترك در بتن و در نهايت موجب فروپاشي بتن مي شود . تشكيل بلورهاي نيز موجب پديد آمدن فشار در بتن و خرابي بتن مي شود . حبابهاي هو ا در بتن فضاي ( ناشي از كاربرد نمكهاي يخ زدا ) نمك در بتن مورد نياز براي انبساط ناشي از يخ زدگي و فضاي لازم براي رشد بلورهاي نمك را فراهم مي آورد و از ايجاد فشار داخلي جلوگيري مي كند. علاوه بر موارد گفته شده، هوازايي ساير خواص بتن را نيز، به ويژه براي مقاصد سدسازي ، بهبود مي بخشد.
كارآيي های حباب ساز:
هوازايي كارآيي بتن به ويژه بتن هاي كم سيمان و خشن را بهبود مي بخشد . علت افزايش و بهبودكارآيي بتن و استفاده از مواد افزودني هوازا اين است كه حبابهاي هوا در اثر نيروهاي كشش سطحي كروي شكل مي شوند و مانند غلتكهاي با ا صطكاك سطحي كم و خاصيت الاستيسيته قابل ملاحظه ،عمل مي كنند. در حقيقت حباب هاي هوا نقش ريزدانه هاي بتن )مواد سيماني و ريزترين مصالح سنگي (را در كارآيي ياري مي كنند . براي بتني با رواني و كارآيي ثابت ، با افزايش مقدار هو ا مي توان از مقدار آب اختلاط و مقدار ماسه كاست . اين موضع براي بتن هاي كم سيمان مشهودتر است . در بتنهاي حجيم ، كه علاقه به كاهش سيمان آنها به منظور كنترل گرماي هيدارسيون مي باش ، هوازايي مي تواند بدون نياز به افزايش آب، كارآيي را ثابت نگه دارد از طرفي هرچه بزرگترين اندازه سنگدانه افزايش يابد، سنگدانه هاي درشت حجم بيشتري از ثابت W/C بتن را اشغال مي كنند و بنابراين براي جبران ريزدانه و حفظ كارآيي مي توان از هوازايي استفاده كرد.
در مورد ماسه هايي كه كمبود ذرات ريز دارند (زير الك نمره ٥٠ ) نيز مي توان با هوازا يي اي كمبود را تا حدود زيادي جبران كرد. هوازايي همچنين جداشدگي و آب انداختگي (به ويژه در بتنهاي كم سيمان و با سنگدانه هاي بزرگ ) را به ميزان قابل ملاحظه اي كاهش مي دهد .
مقاومت در برابر سولفات ها در بتن:
براي كارآيي ثابت چنانچه كاهش نسب آب به سيمان در نتيجه هوازايي در نظر گرفته شود، مقاومت بتن در برابر سولفات ها اثر هوازايي برعملكرد بتني كه در معرض خاك سولفاتي قرار داشته است (PCA - ۱۹۹۴) بهبود مي يابد . در يك كار مطالعاتي مورد بررسي قرار گرفته شده است نمونه به مدت ٥ سال در تماس با خاك سولفاتي بوده است . هوازايي مقاومت در برابر سولفات بتن را، به ويژه در مقادير سيمان پايين تر، بهبود مي بخشد.
مقاومت در برابر واكنش قليايي سنگدانه :
هوازايي انبساط مخرب ناشي از واكنش قليايي سنگدانه را كاهش مي دهد قليايي هاي سيمان باسيليس سنگدانه هاي واكنش زا نشان مي دهند و پيامد آن ، كه توليد محصولات منبسط شونده است ،موجب منبسط شدن بتن مي شود . انبساط بيش از اندازه سبب خراب شدن بتن مي شود . هوازايي انبساط منشورهاي ملات ساخته شده با سنگدانه هاي واكنش زارا كاهش مي دهد اين موضوع به درستي در طراحي تونلهاي انحراف آب سد سيمره توسط مشاور در نظر گرفته شده است و امكان استفاده از سنگدانه هاي محلي كوچك به واكنش زايي را فراهم آورده است .ضمن اينكه امكان مطالعه و بررسي دراز مدت تاثير هوازايي بر واكنش قليايي سنگدانه را در حجمي وسيع پديد آورده است .
اثر مقدار هوا بر کاهش انبساط ناشی از واکنش قليايي سنگدانه
مقاومت :
در مخلوطهاي پر سيمان ، مقاومت ب تن با افزايش مقدار هوا كاهش مي يابد در مخلوطهاي كم سيمان و خشن ، مقاومت در اثر مقدار مناسب هوازايي افزايش مي يابد . اين موضوع به علت كاهش نسبت آب به سيمان و بهبود كارآيي اين نوع بتن ها در اثر هوازايي است . در مخلوطهاي مورد استفاده ، براي حفظ كارآيي ثابت ، متناسب با افزايش مقدار هوا مقدار آب كاهش داده شده است .
مواد افزودني كاهنده آب (روان كننده )
همانگونه كه از اسم مواد بر مي آيد، اثر مواد افزودني كاهنده آب ، كاستن از مقدار آب مخلوط (معمولا بين ٥ تا ١٠ %) است بنابراين هدف از بكار بردن مواد افزودني كاهنده آب مخلوط در بتن،كاس تن از نسبت آب به سيمان با حفظ كارآيي مورد نظر يا بهبود كارآيي در يك نسبت آب به سيمان معين خواهد بود . مواد افزودني كاهنده آب خواص بتن تازه ساخته شده با سنگدانه هاي با دانه بندي نامناسب را بهبود مي بخشد به عنوان مثال ، يك مخلوط خشن بتن حاوي مواد افزودني كاهن دهآب عموم جدا شدگي كم و قابليت جريان يافتن مطلوبي از خود بروز مي دهد.
كارآيي:
همچنان كه گفته شد عملكرد مهم مواد افزودني كاهنده آب افزايش كارآيي در نسبت آب به سيمان ثابت ، يا كاهش نسبت آب به سيمان در كارآيي ثابت است . عمل پخش كننده مواد افزودني كاهنده آب ع لاوه بر افزايش كارآيي بتن ، تاثيراتي نيز در پخش شدن حبابهاي هوا در آب دار به طوري كه اين افزودني ها، به ويژه موادي كه بر پايه ليگنو سولفات هستند، مي توانند تاثير هوازايي داشته باشند وجود اين حبابهاي هوا كارآيي بهبود مي بخشند و جداشدگي و آب انداختگي بتن را كاهش مي دهند.
نكته قابل توجه در مورد اين مواد، نرخ افت رواني (اسلامپ) بتن هاي حاوي اين مواد است . افت رواني بتن هاي حاوي مواد افزودني روان كننده )يا كاهنده آب (، به ويژه در زمانهاي اوليه ، بيشتر از بتن هاي بدون اين مواد است . در آزمايشهاي به عمل آمده براي مقايسه عملكرد مواد افزودني در آزمايشگاه سد مسجد سليمان مشخص شد كه چنانچه نسبت آب به سيمان ثابت نگه داشته شود، نرخ افت اسلامپ بتن حاوي روان كننده بيشتر از بتن بدو روان كننده است. در حالتي كه رواني اوليه ثابت نگهداشته شود و از ميزان آب كاسته شود نرخ افت اسلامپ شديدتر نيز خواهد شد. اين موضوع به علت كاهش نسبت آب به سيمان و تسريع هیدراتاسیون سيمان است . از طرفي بايد توجه داشت كه روان كننده ها، به ويژه آنها كه پايه ليگنوسولفوناتي دارند، ممكن است موجب تاخير در گيرش شوند.
يكي از اثرات پخش شدن ذرات سيمان ، در اثر استفاده از روان كننده ها، آن است كه مساحت سطح بيشتري از ذرات سيمان هيدراته خو اهند شد و بنابراين در مراحل اوليه، هیدراتاسیون با روند سريعتري پيشرفت مي نمايد و هیدراتاسیون به طور كاملتري انجام مي گيرد .بنابراين انتظار مي رود كه مقاومت بتن حاوي اين مواد در مقايسه با بتن با همان نسبت آب به سيمان ولي بدون مواد افزودني،افزايش نشان دهد . ولي د ر اين رابطه لازم است كه به دو عملكرد ديگر اين نوع مواد يعني هوازايي وكندگيري جزيي نيز توجه شود .هوازايي موجب كاهش مقاومت ، چه اوليه و چه نهايي مي شود ولي كندگيري كاهش مقاومت اوليه و در برخي موارد افزايش نهايي بتن مي شود بنابراين براي در نظر گرفتن اثر روان كننده ها بر مقاومت بتن بايد تاثير اين سه عامل به طور همزمان در نظر گرفته شود . نتايج مقاومت بتن با و بدون روان كننده (پايه ليگنو سولفوناتي ) براي مواد افزودني فوق روان كننده كاربرد عمده فوق روان كنند ه ها توليد بتن با كارآيي خيلي زياد و يا بتن با مقاومت خيلي زياد است.
كارآيي:فوق روان كننده ها كارآيي و رواني بتن را به ميزان ق ابل توجهي افزايش مي دهند . مقدار آب را با استفاده از فوق روان كنند ه هامي توان حدود ٢٠ تا ٣٠ درصد كاهش داد . فوق روان كنند ه ها كندگيري قابل توجهي به وجود نمي آورند )مگر نوع كندگير كنندهآنها(. تاثير فوق روان كننده ها در جلوگيري ازدوباره لخته شدن ذرات سيمان ف قط تا زماني ادامه پيدا مي كند كه تعداد كافي ازمولكولها فوق روان كننده در دسترس باشند تا سطوح ذرات سيمان مواجه شده با آب را بپوشانند . از آنجا كه بعضي از مولكولهاي فوق روان كننده در محصولات هیدراتاسیون سيمان محبوس مي شوند، از مقدار روان كننده كاسته مي شود و كا رآيي مخلوط به سرعت از دست مي رود.
پخش شدن و پراكندگي ذرات سيمان در اثر استفاده از فوق روان كننده ها، امكان هیدراتاسیون ذرات بيشتري از سيمان را فراهم مي آورد و هیدراتاسیون در مراحل اوليه با روند سريعتري پيشرفت مي نمايد . از طرف ديگر، از آنجا كه فوق روان كنند ه ها تاثير قابل ملاحظه اي بر كشش سطحي آب ندارند مقدار زيادي حباب هوا ايجاد نمي نمايند و افت مقاومتي به دنبال ندارند . بنابراين مقاومت اوليه و نهايي بتن هاي داراي فوق روان كننده براي نسبت هاي آب به سيمان ثابت ، افزايش مي يابد از طرف ديگر، فوق روان كنند هها براي كارآيي و رواني ثابت با كاهش نسبت آب به سيمان ، مقاومت بتن را افزايش مي دهد.
مواد افزودني كندگير كننده
عملكرد اصلي مواد افزودني كندگير كننده ، تاخير در گيرش خمير سيمان و همچنين كند كردن روال سخت شدن آن است . اين مواد با پوششي كه برروي ذرات سيمان پديد مي آورند مانع آبگيري سيليكاتها و يا مانع انحلال آهك و آلومين مي گردند.
كارآيي:مواد افزودني كندگير كننده با به تاخير انداختن گيرش ، زمان قابل كار كردن با بتن را افزايش مي دهند . اين مواد تاثير بر كارآيي و رواني اوليه ندا رند، به جزء آنهايي كه خاصيت روان كنندگي داشته باشند . اين مواد ميزان افت اسلامپ را كاهش مي دهند . كندگير كننده ها بسته به نوعشان ممكن است آب انداختگي را افزايش دهند (مانند گلوكونات )، آنرا كاهش دهند )مانند گلوكز (، و يا ممكن است مانند ليگنوسولفوناتها تاثيري بر آب انداختگي نداشته باشند . مواد افزودني كندگير كننده امكان حمل بتن در فواصل طولاني و نيز بتن ريزي در سطوح گسترده را، بدون خطر ايجاد درز سرد بين لايه هاي بتن ، فراهم مي آورند.
گرماي هيدراتاسيون:
از آنجا كه مواد افزودني كندگير روند هیدراتاسیون سيمان را كند مي ك نند، بنابراين ميزان گرماي هیدراتاسیون آزاد شده در سنين اوليه كاهش مي يابد بديهي است كه ا��ن مواد تاثيري در كاهش مقدار كل گرماي حاصل از هیدراتاسیون نخواهند داشت .
تاثير يک نوع کندگير کننده بر چگونگي آزادشدن گرماي هیدراتاسیون
از آنجا كه مواد افزودني كندگير كننده ، روند هیدراتاسیون را كند مي كنند تاثير دوگانه اي بر مقاومت بتن دارند با كند شدن هیدراتاسیون ، مقاومت هاي اوليه كاهش مي يابد . در حاليكه به علت تشكيل كريستالهاي كوچكتر، منظمتر و به هم نزديكتر، بتن متراكم تر مي شود و مقاومت دراز مدت آن افزايش مي يابد.
مواد افزودني تسريع كننده همچنانكه گفته شد مواد افزودني تسريع كننده به دو دسته مواد افزودني زودگير و مواد افزودني زود سخت كننده تقسيم مي شوند.
مواد افزودني زودگي سرعت سفت شدن بتن را افزايش مي دهند و در همان اوايل واكنش ، گرماي زيادي C۳A، اين افزود ني ها با تسريع واكنش آزاد مي كنند.
كارآيي:اين مواد تاثيري بر كارآيي اوليه ندارند ولي زمان گيرش اوليه و نهايي را كاهش مي دهند . استفاده از اين مواد به كمتر از ١٥ دقيقه مي رسد . در مورد افزودني بسيار زودگير، كه براي بند آوردن موقتي نشستي آب مورد استفاده قرار مي گيرند، گيرش در كمتر از يك دقيقه رخ مي دهد.
مقاومت:
استفاده از اين مواد معمولا موجب افزايش مقاومت هاي اوليه و كاهش مقاومت هاي دراز مدت مي شود . برخي از دلايل اين گيرش بسيار سريع C۳S، بالاتر، مختل شدن هیدراتاسیون C/S كاهش مقاومت عبارت از : تشكيل سيليكات كلسيم هيدارته با نسبت كه با توليد گرماي بيشتري همراه است ، و ساختاري متخلخل دارند . با افزايش مقدار مصرف اين نوع افزودني ، مقاومت هاي دراز مدت افت بيشتري پيدا مي كنند.
كاهش مقاومت اوليه بيشتر به اين دليل است كه تري اتانل آمين بر روي سطح آب جلوگيري مي نمايد و واكنش را به تاخيرمي اندازد.
مواد افزودني زود سخت كننده
همچنانكه كه گفته شد، مواد افزودني زود سخت كننده موجب تسريع هیدراتاسیون سيليكاتها وآلوميناتها مي شوند.
اين مواد تاثيري بر كارآيي اوليه مخلوط بتن ندارند . ولي زمان گيرش را كاهش مي دهند . تاثير اين مواد بر زمان گيرش ضعيف تر از تاثير افزودني هاي زودگير است ، ضمن آنكه در ساعات اوليه ، گرماي كمتري نيز نسبت به آنها توليد مي كند .
مقاومت : مواد افزودني زود سخت كننده مقاومت اوليه را افزايش مي دهند ولي تاثير آنها بر مقاومت نهايي ،بسته به مكانيزم واكنش شان ، متغير است بعنوان مثال ، كلريد كلسيم مقاومت دراز مدت را كاهش مي دهد در حاليكه فر مات كلسيم و نيترات مقاومت دراز مدت كربنات سديم و پتاسيم مقاومت نهايي را افزايش مي دهند.
از جمله عوامل موثر بر عملكرد مواد افزودني شيميايي مي توان به اجزاي تشكيل دهنده بتن )به ويژه تركيبات شيميايي سيمان (،دما، زمان اختلاط، فاصله حمل و نحوه بتن ريزي اشاره كرد .
عوامل موثر بر عملكرد ماده افزودني هوازا
ايجاد حباب هاي هوا در بتن (هوازايي)، مقدار و اندازه حبابهاي هوا در بتن علاوه بر آنكه به نوع ماده هوازا و مقدار مصرف آن بستگي دارد به عوامل ديگري مانند اجزاء تشكيل دهنده و شرايط ساخت، انتقال ، و ريختن بتن نيز بستگي دارد.
١- سيمان
تركيبات شيميايي ، نرمي و مقدار سيمان از جمله عواملي هستند كه بر عملكرد ماده افزودني هوازا تاثير مي گذارند .
تركيبات شيميايي: براي مقدار مشخصي از يك ماده افزودني هوازا، سيمانهاي با قليايي بالا نسبت به سيمانهاي با قليايي پايين تر، هواي بيشتري توليد مي كنند (هوازايي بيشتري دارند ) بعنوان نمونه براي دستيابي به يك مقدار هواي مشخص ، سيمانهاي با قليايي پايين ممكن است به ٢٠تا ٤٠ درصد افزودني هوازاي بيشتري نسبت به سيمانهاي با قليايي بالا نياز داشته باشند.
نرمي سيمان :
براي يك مقدار سيمان ثابت ، افزايش نرمي سيمان موجب كاهش هوازايي مي شود. بعنوان مثال،
براي دستيابي به يك مقدار مشخص حباب هوا مي بايستي g/cm۲ ۵۰۰۰، به g/cm۲ ۳۰۰۰ با افزايش سطح ويژه سيمان مقدار مواد افزودني هوازا را تا دو برابر افزايش داد.
مقدار سيمان :
براي يك مقدار مشخص از مواد افزودني هوازا، با افزايش مقدار سيمان ، درصد هوا كاهش مي يابد .
سنگدانه درشت
بزرگترين اندازه اسمي سنگدانه درشت تاثير قابل ملاحظه اي براي مقدار هواي بتن هوازايي شده و هوازايي نشده دارد .
سنگدانه ريز
براي مقدار سنگدانه ريز مخلوط بتن بر مقدار آ ن تاثير مي گذارد . ذرات عبوري از الك شماره ٣٠ و مانده روي الك شماره ١٠٠ نسبت به ذرات درشت تر و ريزتر قابليت بيشت ري براي حفظ حبابهاي هوا دارند. مقدار بيش از اندازه ذرات عبوري الك شماره ١٠٠ موجب كاهش هوازايي مي شود
مقدار آب اختلاط و اسلامپ
افزايش مقدار آب اختلاط، آب بيشتري را براي توليد حبابها ي هوا در دسترس قرار مي دهد . افزايش اسلامپ نيز موجب افزايش مقدار هواي بتن مي شود . بعنوان نمونه براي بتني با اسلامپ و مقدار سيمان كم تا متوسط و با مقدار ثابت افزودني هوازا، به ازاي هر ٢٥ وجود افزودني هاي روان كننده ممكن (PCA-۱۹۹۴) . ١ درصد افزايش مي يابد / ٠ تا ٠ / افزايش اسلامپ مقدار هوا بين ٥ mm مي باشد.
مقدار نيروهيا كشش سطحي در دماهاي مختلف - متفاوت است اين نيروها معمولا در دماهاي پايين و در دماهاي بالا كمترند .
بنابراين با كاهش دما تاثير مواد افزودني هوازا افزايش مي يابد . بعبارت ديگر با افزايش دماي بتن ، بويژه هنگاميكه اسلامپ نيز بالا (PCA- باشد، مقدار هواي كمتري در بتن توليد مي شود داده شده است.
اختلاط و هم زن بتن
نوع و شرايط مخلوط، مقدار بتني كه هم زده مي شود و سرعت و زمان اختلاط از جمله عواملي هستن د كه بر مقدار هوازايي تاثيربا افزايش زمان مخلوط كردن ابتدا درصد هواي بتن (PCA-۱۹۹۴) مي گذارند . علت افزايش حبابهاي هوا اين است كه در ابتدا در حين مخلوط كردن حبابهاي هوا ساخته مي شوند و كاهش مجدد آن به علت افزايش دماي بتن و كاهش اسلامپ آن در حين مخلوطكردن و خارج شدن قسمتي از حبابهاي هوا است كه به سطح مخلوط مي رسند و از بين مي روند.
رابطه بين زمان اختلاط ومقدار هواي بتن
انتقال و حمل و نقل بتن
در حين انتقال بتن از محل ساخت تا محل بتن ريزي ، عموم بخشي از هواي بتن )حدود ١ تا ٢درصد( از بين مي رود . علاوه براين نحوه ريختن بتن نيز بر مقدار هواي آن تاثير دارد بعنوان مثال پمپ كردن بتن ، بسته به فاصله پمپاژ، رواني بتن ، دماي بتن ، و …
اجزاي تشكيل دهنده بتن به ويژه سيمان ، دماي بتن ، زمان مخلوط كردن و حمل بتن و نوع ماده افزودني از جمله عواملي هستند كه بر عملكرد روان كننده ها و فوق روان كننده ها تاثير مي گذارند.
دماي بتن
با افزايش دماي بتن ، سرعت هیدراتاسیون سيمان افزايش مي يابد و احتمال آنكه بخشي از مولكولهاي روان كننده يا فوق روان كننده در بين محصولات هیدراتاسیون محصور شوند بيشتر مي شوند . بنابراين ميزان تاثير اين افزودني ها با افزايش دماي بتن كاهش مي يابد .
