مخلوط کردن ملات
ماسه و سیمان باید قبل از اضافه کردن آب به صورت دستی یا توسط میکسر کاملاً با یکدیگر مخلوط شوند. از استفاده از آب کثیف یا آب حوضچه یا برکه خودداری کنید زیرا ممکن است به مقاومت نهایی ملات زیان وارد کند. همین طور از به کار بردن مایعات محتوی شکر مانند نوشابه های غیرالکلی خودداری کنید زیرا حتی مقادیر کم این مواد به صورت جدی به قابلیت گیرش سیمان صدمه وارد می کند. به هنگام مخلوط کردن دستی، ماسه و سیمان را در روی سطحی که آماده کرده ایم یا در داخل فرقون به شکل کپه روی هم ریخته و آنقدر بهم زده و زیرورو کرده تا کاملاً با یکدیگر مخلوط شوند. رنگ مخلوط خشک همزمان با پخش سیمان تغییر خواهد کرد. سیمان به شکل لایه ای یا رگه ای نباید دیده شود و همین طور ماسه خالص یا سیمان خالص به صورت توده بهم چسبیده نباید وجود داشته باشد.
پس از آنکه اجزای خشک مخلوط شدند، آب به آن افزوده می شود. در صورتی که از ماده افزودنی استفاده می شود، مانند روان کننده یا ضد یخ، آنها را معمولاً به آب اضافه می کنند، سپس این آب به مخلوط خشک افزوده می شود. یک گودال در وسط مخلوط کپه شده ایجاد کرده، آب را به مخلوط اضافه کرده و از کناره های داخلی گود روی آن مخلوط ریخته و بهم زنید. بتدریج آب بیشتری روی مخلوط ریخته و مجدداً بهم زنید و این کار را ادامه دهید تا زمانی که چسبندگی لازم بین مصالح به وجود آید. ملات ساخته شده نباید بیش از حد مرطوب باشد به طوری که خمیر حاصله کاملاً روان باشد و نباید بیش از حد خشک باشد به طوری که کار کردن با آن امکان پذیر نباشد.
اگر از یک دستگاه مخلوط کن مکانیکی استفاده می شود، به ترتیب مصالح خشک را به آن اضافه کنید، برای نمونه، پس از ریختن 4 قسمت ماسه، یک قسمت سیمان ریخته و به همین روال ادامه داده تا زمانی که مقدار لازم مخلوط داخل میکسر ریخته شده باشد. در این حالت عمل مخلوط شدن مصالح بهتر صورت
می گیرد تا اینکه مثلاً ابتدا 20 قسمت ماسه ریخته و بعد 5 قسمت سیمان ریخته و با هم مخلوط شوند. پس از آنکه مخلوط خشک کاملاً با یکدیگر مخلوط شدند آب به تدریج به داخل میکسر در حال دوران اضافه می شود تا زمانی که چسبندگی لازم به دست آید.
وقتی که مصالح مخلوط به درستی مخلوط شدند، سفتی ملات باید به قدری باشد که روی بیلچه یا ماله به شکل یک توده نوک تیز باقی بماند، در عین حال در صورت لزوم باید به راحتی پخش شود. یک روش رایج برای تست مناسب بودن ملات شیار انداختن روی آن با لبه ماله می باشد. اگر ملات خیلی سفت باشد، لبه شیار فرو می ریزد؛ اگر ملات خیلی تر باشد خود شیار بسته می شود؛ اما اگر شیار سالم باقی بماند ملات ساخته شده مطلوب و مناسب است.
ملات برای بندکشی های پهن
2 واحد ماسه ساختمانی (نرم) + 2 واحد ماسه سنگریزه (درشت) + 1 واحد سیمان
برای درزهای پهن در روسازی یا سنگکاری به صورت سنگفرش کف یا دیوار چینی در اکثر موارد کاربرد ملات زبرتر ارجح می باشد. در این حالت نیمی از ماسه نرم ساختمانی را با ماسه درشت زبر جایگزین کنید. احتمالاً متوجه می شوید که ملات زبر به آب کمتری برای رسیدن به چسبندگی لازم در مقایسه با ملات مورد استفاده در آجر چینی احتیاج دارد.
