کیورینگ (عمل آوری) بتن به چند روش انجام می شود ؟
کیورینگ یا عمل آوری بتن، به پروسه ی نگهداری از بتن تازه گفته می شود که هدف از آن ارتقا سطح کیفی بتن و جلوگیری از افت ویژگی های آن می باشد. احتیاج بتن به یک کیورینگ مناسب بسیاری ضروری است. کیورینگ تاثیر بسیاری زیادی در ویژگی های بتن سخت شده دارد؛ کیورینگِ مناسب باعث افزایش دوام، مقاومت، مقاومت در برابر فرسایش، ثبات حجم و مقاومت در برابر چرخه ی انجماد آب می شود. سطوح خارجی بتن، به طور خاص به کیورینگ بیشتر نیاز دارند، چرا که بیشتر در مواجهه با عوامل خارجی هم چون چرخه ی انجماد آب هستند.
زمانی که سیمان پرتلند با آب ترکیب می شود، واکنشی رخ می دهد که به آن هیدراسیون گفته می شود. دوام و مقاومت بتن، به کیفیت و محدوده ی این واکنش بستگی دارد. بتن تازه، معمولا حاوی آب بیشتری نسبت به نیازش برای انجام واکنش هیدراسیون را داراست. با این حال، تبخیر آب می تواند هیدراسیون مناسب را به تاخیر بیندازد یا حتی جلوی آن را بگیرد. خصوصا سطوح خارجی که به دلیل تبخیر بیش از حد، معمولا هیدراسیون در آن‌ها به صورت کامل صورت نمی پذیرد. اگر دمای بتن مناسب باشد، هیدراسیون در چند روز نخست پس از بتن‌ریزی به سرعت پیش می‌رود. نکته ای که در این حین مهم و حیاتی است، این است که همواره آب بتن باید به مقدار کافی باشد که به خاطر تبخیر معمولا این طور نمی شود. در واقع هدف از کیورینگ، ایجاد شرایطی برای بتن تازه است که هیدراسیون در آن به بهترین نحو صورت بگیرد. جهت اطلاع از نحوه خرید کیورینگ بتن و قیمت کیورینگ بتن می توانید با مشاوران کلینیک بتن ایران در تماس باشید.
انتخابِ روش کیورینگ بتن به عواملی چون مواد مورد استفاده، متد ساخت و ساز و مقاومت نهایی مورد نظر بتن بستگی دارد. در بیشتر پروژه ها، کیورینگ به معنای اضافه کردن مواد کیورینگ بتن، پوشاندن بتن با روکش های مخصوص و یا پتوهای خیس می باشد. در برخی موارد خاص در مناطقی که آب و هوای سرد یا گرم دارند، کیورینگ به اقدامات دیگری نیز احتیاج دارد.
بتن‌هایی با نسبت آب به سیمان کم (کمتر از 0٫40) ممکن است به کیورینگ ویژه احتیاج داشته باشند. هنگامی که سیمان در این نوع بتن ها هیدارته می شود، رطوبت نسبی داخل بتن کاهش می یابد و باعث خشک شدن چسب سیمان می شود. در این هنگام بایستی آب اضافی برای جلوگیری از این اتفاق برای بتن فراهم شود. اگر رطوبت نسبی داخلی بتن در هفت روز نخست به کمتر از 80 درصد کاهش یابد، می توان تاثیر بدی بر روی ویژگی های مورد نظر بتن بگذارد. در این شرایط ایجاد رطوبت محیطی و کیورینگ مرطوب برای به حداکثر رساندن هیدراسیون ضروری می باشد.
زمانی که دمای بتن کم باشد، هیدراسیون با سرعت بسیاری کمتری پیش‌روی می کند. دمای زیر 10 درجه سانتی گراد برای پیشرفت گیرش و سخت شدن بتن نامناسب می باشد. اگر دما به زیر 4 درجه سانتی گراد برسد، سخت شدن بتن تا حد زیادی به تاخیر می‌افتد. در دمای منفی 10 درجه و کمتر، هیدراسیون متوقف شده و بتن هیچ مقاومتی کسب نمی کند. از این جهت است که دمای بتن تاثیر قابل توجهی بر روی ویژگی های بتن و هیدراسیون دارد. در کیورینگ بتن هایی که در مناطق بسیار سرد و یا گرم صورت می گیرد، بایستی تدابیر ویژه ای برای تنظیم دمای بتن تازه اعمال شود.
روش های کیورینگ بتن به همراه بررسی نکات آیین نامه
انواع روش های کیورینگ و عمل آوری بتن
کیورینگ بتن با هدف نگهداری از بتن تازه انجام می شوند. عمومی کاری که در کیورینگ انجام می شود، مرطوب نگه داشتن بتن است و در برخی موارد نیز کنترل دمای آن. سه روش کلی برای مرطوب نگه داشتن بتن وجود دارد:
- روش هایی که مبتنی بر حفظ آب مخلوط بتن در مراحل اولیه ی سخت شدن آن می باشد. این روش ها شامل اسپری کردن آب، ایجاد هوای مرطوب، پوشاندن بتن با روکش های مرطوب و غیره می باشد. همچنین این روش ها باعث خنک سازی بتن از طریق تبخیر آب نیز می شوند که برای مناطقی با آب و هوای گرم مناسب می باشد.
- روش هایی که مبتنی بر کاهش میزان هدر رفتن آب مخلوط بتن از طریق سطوح خارجی آن می باشد. این روش کیورینگ با استفاده از پوشش های مناسب برای جلوگیری از تبخیر و یا مواد مخصوص که به بتن اضافه می شود، انجام می گیرد.
- روش هایی که با گرما دادن به بتن، سرعت کسب مقاومت بتن را افزایش می دهند. گرما از طریق بخار آب و یا پد های گرمازا به بتن داده می شود.
حداقل زمان عمل آوری یا کیورینگ بتن
دوره زمانی کیورینگ و دما
دوره ی زمانی‌ای که در آن بتن به این نیاز دارد تا در برابر یخ زدگی، دمای (بیش از حد) بالا و از دست دادن رطوبت محافظت شود، به عوامل مختلفی هم چون نوع سیمان مصرفی، نسبت های مخلوطی، مقاومت مورد نیاز، شکل و اندازه ی سنگدانه ها، آب و هوای محیط و دیگر شرایط محیطی بتن یا عمل آوری بتن بستگی دارد.
دوره زمانی کیورینگ معمولا برای سازه ه��یی که با حجم بتن ریزی بالا مانند سدها، 3 هفته یا بیشتر است؛ در مقابل اما، با استفاده از سیمان پرتلند نوع سوم (سیمان با مقاومت اولیه ی زیاد) دوره ی کیورینگ بتن می تواند به چند روز هم کاهش یابد. کیورینگ بتن به وسیله ی بخار آب معمولا کوتاه ترین زمان را دارد و دوره ی آن بین چند ساعت تا حداکثر 3 روز است. پروسه ی کیورینگ بایستی تا زمانی که تمامی ویژگی های مورد نظر بتن به دست بیاید، ادامه پیدا کند.
برای بتن های استفاده شده در کف زمین و جاده ها و یا بتن های استفاده شده در سازه ها، با میانگین دمای محیطی حداقل 5 درجه ی سانتی گراد، حداقل بایستی 5 روز باشد. حداقل مقاومت کسب شده در این 7 روز در این نوع سازه ها، 30 درصد کل مقاومت پیش بینی شده خواهد بود. اگر میانگینِ دمای محیط کمتر از 5 درجه باشد، توصیه می شود که تدابیری برای جلوگیری از یخ زدگی بتن اندیشیده شود. استفاده از سیمان نوع سوم یا سیمان با مقاومت اولیه ی بالا، از ایده هایی است که برای مقابله با هوای سرد انجام می شود. بالا بردن دمای بتن در هنگام کیورینگ می تواند مقاومت کسب شده ی اولیه را افزایش دهد، اما در نهایت مقاومت 28 روزه ی بتن کاهش پیدا می کند.
نرخ و سرعت هیدراسیون به نوع سیمان مورد استفاده در بتن بستگی دارد. می دانیم که استفاده از مواد جایگزین سیمان یا همان مواد پوزولانی در بتن، سرعت گیرش آن را کاهش می دهد. لذا بایستی مطابق با مواد سیمانی مورد استفاده در بتن زمان کیورینگ را مشخص نمود و اگر از مواد پوزولانی نظیر دوده ی سیلیس یا خاکستر سرباره استفاده شده بود، زمان کیورینگ نیز به نسبت مشخص و متناسب با آن افزایش پیدا کند.
عمل آوری بتن و کیورینگ بتن در شرایط خاص بتن ریزی
شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر از دیگر مقالات ما بازدید نمایید: