اسپیسر ( spacer )
استفاده از قطعه سنگ، لوله های فلزی و قطعات چوب برای نگهداری میلگردها و تأمین پوشش بتن مجاز نیست. اسپیسر یا فاصله نگهدار میلگرد قطعه ای دفنی در بتن می باشد که به دلیل ایجاد فاصله بین بتن و میلگرد در سازه های مسلح به کار می رود.
گاهى اسپیسر بتن فاصله بین دو میلگرد را حفظ می نماید و گاهى از برخى اسپیسر ها براى ایجاد فاصله بین خاموت و قالب بتن استفاده می شود. اسپیسر بتن ضمن بالا بردن کیفیت سازه ها به سرعت اجرای عملیات ساختمانی نیز کمک می کنند.
اسپیسر پلاستیکی
اسپیسرهای پلاستیکی میلگرد با طراحی خاص، مواد اولیه سازگار با بتن، حمل و نقل راحت و قیمت مناسب، در اشکال و اندازه های مختلف برای کاربردهایی نظیر فونداسیون ها، سقف ها، دیوارها، ستون ها و غیره مورد استفاده قرار می گیرند. مزیت های اسپیسر پلاستیکی عبارتند از:
1-فرایند تولید سریع آنها 2-قابلیت تولید در اشکال مختلف 3-مقاومت بالا 4-شکل پذیری آسان 5-ارزانترین نوع اسپیسر از لحاظ اقتصادی
انواع اسپیسر بتن
اسپیسر ها بر اساس جنس مواد، انواع متفاوتی را تشکیل می دهند که در اینجا تعدادی از انواع آن معرفی می شود:
الف ) اسپیسر های کفی
1-اسپیسر هارد فیکس (hardfix )
اسپیسر سنگین هارد فیکس مناسب ترین قطعه برای ایجاد پوشش بتنی در کلیه کف های سنگین و پرتراکم مانند فونداسیون، تیرها، شناژها وکف های حجیم می باشد. اسپیسر هارد فیکس قادر به تحمل بار نقطه ای تا 350 کیلوگرم می باشد.
اسپیسر هارد فیکس دارای دو شاخک قفل کن می باشد و قادر به نگهداری میلگردهای با سایز مختلف در داخل خود می باشد. اسپیسر هارد فیکس به صورت عمودی در زیر میلگردهای اصلی قرار می گیرد.
2-اسپیسر ماکس فیکس ( maxfix )
اسپیسر نیمه سنگین ماکس فیکس برای ایجاد پوشش بتنی در انواع سازه های میلگردی با وزن متوسط مانند تیرها، پوترها، شناژها و کف های با وزن متوسط مورد استفاده قرار می گیرد. اسپیسر ماکس فیکس قادر به تحمل بار نقطه ای تا 180 کیلوگرم می باشند.
اسپیسر ماکس فیکس دارای دو شاخک قفل کن می باشد و قادر به نگهداری میلگردهای با سایز متوسط در داخل خود می باشد.اسپیسر ماکس فیکس به صورت عمودی در زیر میلگردهای اصلی قرار می گیرند
3-اسپیسر مینی فیکس ( minifix )
اسپیسر مینی فیکس اسپیسر ی ارزان و پر مصرف که در انواع کف ها و سقف های بافته شده با میلگردهای سبک (میلگردهای حرارتی) جهت انواع سقف های کامپوزیت، سقف های عرشه پولادی، قطعات پیش ساخته بتنی و ... مورد استفاده قرار می گیرد.اسپیسر مینی فیکس قادر به تحمل بار نقطه ای تا 35 کیلوگرم می باشد.
اسپیسر مینی فیکس دارای دو شاخک قفل کن می باشد و قادر به نگهداری میلگردهای با سایز پایین در داخل خود می باشد.اسپیسر مینی فیکس به صورت عمودی در زیر میلگردهای اصلی قرار می گیرد
4-اسپیسر یو فیکس ( ufix)
اسپیسر یوفیکس اسپیسر ی کارآمد می باشد که فاقد شاخک های قفل کن میلگرد است و با توجه به داشتن نشیمنگاه کرسی ، قابلیت قرار گیری انواع سایز های میلگرد را بر روی خود میسر می سازد.
اسپیسر یوفیکس به صورت عمودی در زیر میلگردهای اصلی کف قرار می گیرد.
5-اسپیسر دابل فیکس (doublefix)
اسپیسر دابل فیکس یک قطعه منحصر به فرد و کارآمد برای ایجاد پوشش بتنی در دال های بتنی دو شبکه می باشد. این اسپیسر از دو بخش پایه (مادگی) و هد (نری) تشکیل شده است و برای استفاده باید روی هم مونتاژ شوند. پایه اسپیسر دابل فیکس دارای چهار پایه با ارتفاع های 5/2 تا 4 در دو طرف می باشند و قسمت هد اسپیسر از ارتفاع 8 الی 18 سانتیمتر طراحی و تولید می گردد
ابتدا پایه اسپیسر + هد اسپیسر با هم مونتاژ شود و روی سطح قرار داده شود. سپس میلگردهای زیرین شبکه روی پایه قرار داده شود. در مرحله بعد میلگردهای بالایی روی قسمت کارگیر هد اسپیسر جاگذاری شود.
6-اسپیسر ساید فیکس (sidefix )
اسپیسر ساید فیکس برای ایجاد پوشش بتنی در سازه های با وزن متوسط و نیمه سنگین مورد استفاده قرار می گیرد. اسپیسر ساید فیکس به لحاظ دارا بودن قفل کن یک طرفه به عنوان اسپیسر تقویتی در سازه هایی که به هر دلیل تعداد اسپیسر های کارگذاری شده توسط ناظر کم تلقی شده است کاربرد دارد و به راحتی از بغل میلگرد جا زده می شود و نیاز به بالا آوردن شبکه میلگردی برای نصب آن نمی باشد. اسپیسر ساید فیکس ها قادر به تحمل بار نقطه ای تا 200 کیلوگرم می باشند.
اسپیسر ساید فیکس دارای قفل کن یکطرفه می باشد و به راحتی از بغل جا زده می شود و به صورت عمودی در زیر میلگردهای اصلی قرار می گیرد.
ب) اسپیسر دیواری
1-اسپیسر ویل فیکس (wheelfix )
اسپیسر ویل فیکس مخصوص استفاده در سطوح عمودی مانند دیوارها، ستون ها، مقاطع مدور و ... در بتن های در جا یا پیش ساخته به صورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. اسپیسر ویل فیکس مطابق استاندارد BSI7993 طراحی و تولید می گردد و طوری طراحی و تولید می شود که بتواند در مقابل بتن سیال مانعی ایجاد نکند. اسپیسر ویل فیکس دارای قفل کن بسیار قوی در مرکز خود برای گرفتن میلگرد می باشد.وجود شاخک ها در اطراف اسپیسر ویل فیکس موجب می شود تا در برابر ویبره و ارتعاش شدیدی که در هنگام بتن ریزی انجام می شود، اثری از آن بر روی سطح بتن به جا نماند و مانع نفوذ یون های کلر، سولفات ها، اسیدها و عوامل مخرب به داخل بتن می شود.استفاده از اسپیسر ویل فیکس در سطوح عمودی این مزیت را ایجاد می کند که شبکه های میلگردی نسبت به قالب کاملاٌ موازی قرار گیرند و از پیچیدگی آرماتور داخل قالب جلوگیری می کند
اسپیسر ویل فیکس بر روی کمرکش ها (خاموت ها) به صورت عمودی نصب می شود
2-اسپیسر کیج فیکس (cagefix )
اسپیسر کیج فیکس مخصوص ایجاد پوشش بتنی در جای ستونی یا شبکه ای می باشند و عمده مصرف آن ها در پایه پل ها، قالب های لغزنده، قالب های بالا رونده، سازه های دریایی و به طور کلی کارهای عمودی سنگین می باشد.اسپیسر کیج فیکس فاقد دندانه در محیط خود هستند و این مزیت را ایجاد می کنند که در اثر حرکت و روندگی قالب ها هیچ آسیبی به اسپیسر و به طبع آن به سازنده وارد نشود.
اسپیسر کیج فیکس پس از بافته شدن میلگردهای شبکه قفسه شمع در زمانی که قفسه شمع آماده ورود به چاه حفاری شده
می شود، روی میلگردهای اسپیرال (خاموت ها) نصب می شود تا فاصله لازم جهت پوشش بتنی میلگردها نسبت به خاک را ایجاد کنیم