انواع سنگ
سنگ بیشترین کاربرد را به صورت شن و ماسه دارد. از سنگ به صورت شکسته به عنوان پرکننده یا مصالح لایه زیر اساس یا اساس استفاده می شود؛ همین طور از آن برای قطعات روسازی می توان استفاده کرد مانند سنگفرش ها؛ یا در ساخت نمای سنگی ساختمان و دیوار به کار برد که بعضی از انواع آن مانند سنگ بادبر یا سنگ تراش می باشد. در موارد دیگر می توان آن را خرد کرده و به شکل ماسه و شن در بتن استفاده نمود.
در راهسازی، سنگها به 11 گروه تقسیم می شوند :
- مصنوعی
- بازالت، سنگ سیاه
- سنگ چخماق
- سنگ گابرو
- گرانیتها
- سنگریزه ها
- سنگهای دگردیسی (سنگهای رسی – سیلتی)
- سنگ آهک
- سنگ آذرین
- سنگ کوارتز
- شیست، سنگ دگردیسی متورق
این سنگها تحت اثر آزمایشات مختلفی، مانند مقاومت در برابر خرد شدن و میزان صیقلی بودن قرار
می گیرند تا از مناسب بودن آنها جهت استفاده به عنوان مصالح روسازی در راهسازی و نظایر آن اطمینان حاصل گردد.بعضی از خصوصیات سنگ های مصرفی مناسب برای لایه اساس سنگی و زیراساس سنگی:
سنگ اسلیت
سنگ ها خاصیت تورق صفحه ای ذاتی و همچنین مقاومت کم سنگ مانع از آن می شود که از اسلیت به عنوان مصالح زیراساس استفاده شود، به عبارت دیگر گرایش اسلیت به خرد شدن و تبدیل به گرد و خاک شدن زیر اثر بارهای وارده، استفاده از آن را به عنوان مصالح پرکننده دچار محدودیت می کند.
بیشترین کاربرد اسلیت به شکل مستطیلی یا نامنظم، و معمولاً به ضخامت حدود 20-40 mm، در سنگفرش می باشد. این سنگها مشابه بلوک های بتنی پیش ساخته روی بستر سیمانی گذاشته می شوند و درزهای آن را با ملات پر می کنند.
سنگریزه
سنگریزه نوع دیگری از مصالح سنگی است که می توان آن را حد فاصل بین ماسه درشت و قلوه سنگ کوچک در نظر گرفت. اندازه سنگریزه 2-6 mm است. سنگریزه در روسازی و در پوشش سطحی، به صورت محدود به کار می رود. معهذا، در سال های اخیر با پیشرفت هایی که در مشخصات فنی روسازی های بلوکی حاصل شده، سنگریزه در مصالح بستر برای روسازی نفوذپذیر و همین طور دیگر شکل های روسازی قطعه ای در نواحی با نفوذ زیاد آن به عنوان یک واریانت مناسب به کار برده می شود.
سنگ رسی (شیل) شیل از لحاظ زمین شناسی یک نوع سنگ رسی یا سنگ سیلتی متورق می باشد که به سادگی در راستای لایه های صفحات بستر خود از هم جدا می شود. از شیل بندرت به عنوان مصالح زیر اساس استفاده می شود، زیرا بیش از اندازه نرم است، ولیکن برای پوشش سطحی خصوصاً نوع قرمز سوخته آن بکار می رود.
بالاست
بالاست در اصطلاحات مربوط به مصالح سنگی دارای معانی متعددی است. در برخی نقاط، بالاست به مخلوط شن و ماسه و و یا سنگ های کوچک (کوچکتر از 40 mm) با ماسه گفته می شود که در ساخت بتن به کار می رود. در جای دیگر، بالاست می تواند اشاره به سنگدانه های درشت (به اندازه تقریبی 40-50 mm) باشد که برای نگهداری ریل های راه آهن به کار می رود و یا خاکریز معمولی از سنگ شکسته، سرباره، یا شن و ماسه می باشد.
مخلوط شن و سنگ (شینگل)
شینگل مخلوطی از شن و سنگ رودخانه ای با اندازه های متفاوت (20-200mm) می باشد، که ممکن است در ساخت بتن به کار رود و یا آنکه به صورت پوشش سطحی برای محوطه سازی خصوصاً محوطه های صنعتی استفاده شود.
مخلوط شن و ماسه و رس
از مخلوط شن و ماسه خوب دانه بندی شده به همراه رس طبیعی که نقش چسباننده مصالح را به عهده دارد می توان برای پوشش سطحی در جاده های کم اهمیت با سرعت ترافیکی کم و پیاده روها استفاده کرد
سرباره (اسلگ)
سرباره محصول جنبی حاصل از فرایند تولید آهن و فولاد در کوره ذوب آهن است. در حالتی که اجازه داده شود تا سرباره به آهستگی سرد شود به شکل سنگ مجوف به رنگ خاکستری روشن در می آید که از آن به شکل های زیر در روسازی می توان استفاده کرد.
- دانه های خرد نشده – به عنوان مصالح خاکریزی و و پرکننده (به ویژه در محل هایی که تحت اثر بارگذاری سخت مانند مسیرهای اصلی راه آهن)، سکوهای بار قرار دارد یا در روسازی هایی که چسبندگی ریزدانه ها با پر کردن منافذ روسازی با سرباره تامین می شود.
- در لایه اساس دانه بندی شده راه – به صورت مخلوط با مصالح سنگی
- به صورت شکسته و دانه بندی شده – برای مصالح سنگی بتن، ماسه بتن و در دال های بتنی که به عنوان سکو به کار می روند
آجرهای قدیمی و بتن شکسته
معمولاً آجرهای قدیمی مستعمل و بتن خرد شده که به عنوان ضایعات می باشند جزو مصالح سخت و خنثی به شمار می آیند که می توان به عنوان پرکننده یا خاکریز از آنها استفاده کرد.
شیشه (بازیافت شده)
مقادیر زیادی از ضایعات شیشه یا خرده شیشه ها هر ساله تولید می شود و ابتکارات متعددی برای کاربرد مجدد آنها به عنوان مصالح سنگی در صنعت ساختمان در یک دهه گذشته به کار گرفته شده است. با مطالعه بیشتر برروی بازیافت در اروپا از آغاز هزاره جدید، انتظار می رود که در سال های آتی موقعیت و بازار بیشتری نصیب روش استفاده از شیشه بازیافت شده قرار گیرد.