از مواد افزودنی کندگیر کننده برای کاهش سرعت گیرش بتن استفاده میشود. دمای بالا در بتن تازه (30 درجه سانتیگراد برابر با 86 درجه فارنهایت) باعث افزایش سرعت سخت شدن بتن و در نتیجه به وجود آمدن مشکلاتی در زمینهی بتنریزی و نازک کاری میشود. یکی از عملیترین راههای مقابله با این شرایط، پایین آوردن دمای آب یا سنگدانههای مخلوط بتن میباشد. کندگیر کنندهها دمای اولیهی بتن را کاهش نمیدهند؛ بلکه در ادامه باعث پایین آمدن دمای بتن میشوند. این افزودنیها همچنین نرخ و ظرفیت آب انداختگی در بتن را نیز افزایش میدهند.
در کنار افزایش زمان گیرش بتن، از کندگیر کنندهها برای کاهش اسلامپ و افزایش کارایی بتن نیز استفاده میشود. به طور کلی از کندگیر کنندهها برای 1) کنترل تاثیر آب و هوای گرم بر گیرش بتن 2) به تاخیر انداختن گیرش بتن یا ملات در زمانی که بتنریزی با مشکلاتی رو به رو میشود؛ 3) به تاخیر انداختن گیرش بتن برای انجام نازککاری استفاده میشود.
معمولاً استفاده از کندگیر کنندهها در روزهای اولیه (سنِ بین یک تا سه روز) باعث کاهش مقاومت میشود. تاثیر این گونه موادها بر دیگر ویژگیهای بتن مانند جمع شدگی، ممکن است قابل پیش بینی نباشد. در اینگونه موارد، بایستی در محیط پروژه، با استفاده از مواد و افزودنیهای بتن، آزمایشهایی را انجام داد تا اطلاعات مورد نیاز به دست بیاید.
افزودنیهای کنترل کنندهی هیدراسیون
افزودنیهای کنترل کنندهی هیدراسیون در اواخر دهه 1980 میلادی معرفی شدند. این مواد از دو بخش شیمیایی تشکیل شدهاند: 1) قسمتی که فرایند واکنش هیدراسیون مواد سیمانی را به تاخیر میاندازد یا به طور کلی متوقف میکند؛ 2) قسمتی که فرایند هیدراسیون را از حالت کند شده یا متوقف شده به حالت عادی باز میگرداند (فعال کننده). قسمت اول میتواند واکنش هیدراسیون را تا 72 ساعت به حالت تعلیق دربیاورد و فعال کننده درست پیش از عملیات بتنریزی به بتن اضافه میشود. به طور مثال این افزودنیها به بتن در تراک میکسرها اضافه میشود تا در طول حمل و نقل بتن، هیدراسیون صورت نگیرد و بتن سفت نشود. هنگام رسیدن بتن به محل پروژه، فعال کننده به آن اضافه میشود تا بتوانند از آن در محل استفاده کنند.
افزودنیهای مهارکنندهی خوردگی
در سازههای دریایی و در پلهایی که در محیط ساختشان، نمکهای کلرید وجود دارد، از افزودنیهای مهارکنندهی خوردگی استفاده میشود. کلریدها میتوانند باعث خوردگی فولاد تقویت شده در بتن بشوند. در سطح فولاد تقویت شده در بتن، اکسیژن با آن واکنش داده و اکسیدهای آهن به وجود میآیند. اکسیدهای آهن با کلریدها واکنش داده و در ادامه باعث به وجود آمدن خوردگی در فولاد میشوند. از افزودنیهای مهارکنندهی خوردگی، برای متوقف ساختن واکنشهای منجر به خوردگی فولاد تقویت شده استفاده میشود.
از معروفترین مهارکنندههای خوردگی موجود در بازار میتوان به کلسیم نیتریت، سدیم نیتریت، دیمتیل اتانولامین، آمینها و فسفاتها اشاره کرد. این مواد با غیر فعال ساختن یونهای کلرید، مانع حملهی یونهای کلریدی به فولاد و خوردگی آن میشوند.
مهارکنندههای کاتدی هم نوع دیگری از این مواد افزودنی هستند. این نوع مواد در سطح فولاد با کاهش اکسیژن، مانع به وقوع پیوستن واکنشهای مواد قلیایی و خورده شدن فولاد تقویت شده میگردند.