استاندارد بتن ـ مواد افزودنی شیمیایی ـ ویژگی ها نخستین بار در سال1370 تهیه گردَیده براساس پیشنهادهای رسیده و بررسی و تاییدکمیسیون فنی بتن برای اولین بار مورد تجدید نظر قرارگرفت و در یکصدو ششمین جلسه کمیته ملی استاندارد ساختمان و مصالح ساختمانی مورخ 21/7/1383 مورد تصویب قرار گرفته، اینک به استناد بند یک ماده 3 قانون تاسیس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب ایران مصوب بهمن ماه 1371 به عنوان استاندارد رسمی ایران منتشر می‌شود.برای حفظ همگامی و هماهنگی با پیشرفت‌های ملی و جهانی در زمینه صنایع و علوم و خدمات، استانداردهای ملی ایران در مواقع لزوم تجدید نظر خواهند شد و هر گونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استانداردها برسد در هنگام تجدیدنظر در کمیسیون فنی مربوطه مورد توجه واقع خواهد شد.بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ایران باید همواره از آخرین چاپ و تجدید نظر آنها استفاده نمود.در تهیه و تجدیدنظر این استاندارد سعی شده است که ضمن توجه به شرایط موجود و نیازهای جامعه در حدامکان بین این استاندارد و استانداردهای کشورهای صنعتی و پیشرفته هماهنگی ایجاد شود.
منبع و ماخذی که برای تهیه این استاندارد بکار رفته به شرح زیر است:
1- استاندارد ملی ایران به شماره 2930: بتن ـ ویژگی و روش آزمون مواد شیمیایی مضاف بتن شده
2- EN 934-2, 2000: Admixtures for concrete, mortar and Grout - Part2: Concrete Admixtures - Defintions.
بتن ـ مواد افزودنی شیمیایی ـ ویژگیها
1 هدف و دامنه کاربرد
هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگیهای مواد افزودنی مورد استفاده در بتن، بتن مسلح و بتن پیش تنیده به صورت بتن کارگاهی، بتن آماده و بتن پیش ساخته میباشد. این استاندارد برای بتن‌هایی با روانی معمولی کاربرد دارد.این استاندارد برای ملات و دوغاب هم کاربرد دارد.
2 مراجع الزامی
مدارک الزامی زیر حاوی مقرراتی است که در متن این استاندارد به آنها ارجاع داده شده است. بدین ترتیب آن مقررات جزئی از این استاندارد محسوب می‌شود. در مورد مراجع دارای تاریخ چاپ و یا تجدیدنظر، اصلاحیه‌ها و تجدیدنظرهای بعدی این مدارک مورد نظر نیست. معهذا بهتر است کاربران ذینفع این استاندارد، امکان کاربرد آخرین اصلاحیه‌ها و تجدیدنظرهای مدارک الزامی زیر را مورد بررسی قرار دهند. در مورد مراجع بدون تاریخ چاپ و یا تجدیدنظر آخرین چاپ و یا تجدیدنظر آن مدارک الزامی ارجاع داده شده مورد نظر است استفاده از مراجع زیر برای کاربر این استاندارد الزامی است:
2-1) استاندارد ملی ایران شماره 3203 سال 1371 بتن تازه ـ آزمایش روانی (اسلامپ)
2-2) استاندارد ملی ایران شماره 3520 سال 1373 بتن تازه ـ تعیین مقدار هوای موجود
2-3) استاندارد ملی ایران شماره بتن ـ مواد افزودنی شیمیایی _ روش آزمون (قسمت اول: بتن و ملات شاهد)
2-4) استاندارد ملی ایران شماره 3206 سال 1371 بتن ـ تعیین مقاومت فشاری آزمونه‌های بتن
2-5)استاندارد بتن ـ مواد افزودنی شیمیایی ـ ویژگی ها نخستین بار در سال1370 تهیه گردَیده براساس پیشنهادهای رسیده و بررسی و تاییدکمیسیون فنی بتن برای اولین بار مورد تجدید نظر قرارگرفت و در یکصدو ششمین جلسه کمیته ملی استاندارد ساختمان و مصالح ساختمانی مورخ 21/7/1383 مورد تصویب قرار گرفته، اینک به استناد بند یک ماده 3 قانون تاسیس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب ایران مصوب بهمن ماه 1371 به عنوان استاندارد رسمی ایران منتشر می‌شود.برای حفظ همگامی و هماهنگی با پیشرفت‌های ملی و جهانی در زمینه صنایع و علوم و خدمات، استانداردهای ملی ایران در مواقع لزوم تجدید نظر خواهند شد و هر گونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استانداردها برسد در هنگام تجدیدنظر در کمیسیون فنی مربوطه مورد توجه واقع خواهد شد.بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ایران باید همواره از آخرین چاپ و تجدید نظر آنها استفاده نمود.در تهیه و تجدیدنظر این استاندارد سعی شده است که ضمن توجه به شرایط موجود و نیازهای جامعه در حدامکان بین این استاندارد و استانداردهای کشورهای صنعتی و پیشرفته هماهنگی ایجاد شود.
منبع و ماخذی که برای تهیه این استاندارد بکار رفته به شرح زیر است:
1- استاندارد ملی ایران به شماره 2930: بتن ـ ویژگی و روش آزمون مواد شیمیایی مضاف بتن شده
2- EN 934-2, 2000: Admixtures for concrete, mortar and Grout - Part2: Concrete Admixtures - Defintions.
بتن ـ مواد افزودنی شیمیایی ـ ویژگیها
1 هدف و دامنه کاربرد
هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگیهای مواد افزودنی مورد استفاده در بتن، بتن مسلح و بتن پیش تنیده به صورت بتن کارگاهی، بتن آماده و بتن پیش ساخته میباشد. این استاندارد برای بتن‌هایی با روانی معمولی کاربرد دارد.این استاندارد برای ملات و دوغاب هم کاربرد دارد.
2 مراجع الزامی
مدارک الزامی زیر حاوی مقرراتی است که در متن این استاندارد به آنها ارجاع داده شده است. بدین ترتیب آن مقررات جزئی از این استاندارد محسوب می‌شود. در مورد مراجع دارای تاریخ چاپ و یا تجدیدنظر، اصلاحیه‌ها و تجدیدنظرهای بعدی این مدارک مورد نظر نیست. معهذا بهتر است کاربران ذینفع این استاندارد، امکان کاربرد آخرین اصلاحیه‌ها و تجدیدنظرهای مدارک الزامی زیر را مورد بررسی قرار دهند. در مورد مراجع بدون تاریخ چاپ و یا تجدیدنظر آخرین چاپ و یا تجدیدنظر آن مدارک الزامی ارجاع داده شده مورد نظر است استفاده از مراجع زیر برای کاربر این استاندارد الزامی است:
2-1) استاندارد ملی ایران شماره 3203 سال 1371 بتن تازه ـ آزمایش روانی (اسلامپ)
2-2) استاندارد ملی ایران شماره 3520 سال 1373 بتن تازه ـ تعیین مقدار هوای موجود
2-3) استاندارد ملی ایران شماره بتن ـ مواد افزودنی شیمیایی _ روش آزمون (قسمت اول: بتن و ملات شاهد)
2-4) استاندارد ملی ایران شماره 3206 سال 1371 بتن ـ تعیین مقاومت فشاری آزمونه‌های بتناستاندارد ملی ایران شماره 18- 3178 سال 1373 روشهای آزمون زداینده‌ها ـ روش اندازه‌گیری PH محلولهای آبی ـ روش پتانسیدمتری
2-6) استاندارد ملی ایران شماره 898 سال 1352 تعیین وزن مخصوص (دانسیته مایعات در 20 درجه سیلسیوس)
2-7) EN 934-2:2001, Admixtures for concreter, mortar and grout – Part 2:
concrete admixtures- Definitions, requirements, conformity, marking and labeling.
2-8) EN480-2:1996, Admixtures for concrete, mortar and grout- test methods Part2:Determination of setting time.
2-9) EN 480-4:1996, Admixtures for concrete, mortar and grout- test methods- Part 4:Determintion of bleeding of concrete.
2-10) EN 480-5:1996, Admixtures for concrete, mortar and grout- test methods- Part5:
Determintion of capillary absorbtion.
2-11) EN 480-6:1996, Admixtures for concrete, mortar and grout- test methods- Part6:
Infrared analysis.
2-12) EN 480-8:1996, Admixtures for concrete, mortar and grout- test methods- Part8:
Determination of the conventional dry material content.
2-13) EN 480-10:1996, Admixtures for concrete, mortar and grout- test methods- Part 10: Determintion of the water soluble chloride conternt.
2-14) EN 480-11:1996, Admixtures for concrete, mortar and grout- test methods- Part 11: Determintion or air void characteristies in hardened concrete.
2-15) EN 480-12:1998 Admixtures for concrete, mortar and grout- test methods- Part 12:
Determintion of the alkali content of admixtures.
2-16) EN 934-6:2001:Admixtures for concrete, mortar and grout- test methods- Part 6: Sampling, conformity control and evaluation of conformatity.
2-17) EN 12350-5:2000 Testing fresh concrete – Part: Flow table test.
2-18) ISO 1158, Plasties- Vinyl chloride homopollymers and copolymers- Determination of chlorine.
2-19) ASTM C666: 97 standard test Method for resistance of concrete to rapid Freezing and thawing.
3 اصطلاحات و تعاریف
اصطلاحات و یا واژه‌ها با تعارف زیر بکار می‌رود:
3-1 عملکرد
قابلیت یک ماده افزودنی برای ایجاد خواص لازم بدون اثرات زیان آور
3-2 میزان مصرف مجاز
میزان مصرف ماده افزودنی، بر حسب درصد وزن سیمان، توسط تولید کننده مشخص می‌شود که در قسمت ویژگیها به آن اشاره شده است.
3-3 محدوده مصرف
محدوده مصرف ماده افزودنی، بر حسب درصد وزن سیمان، بر اساس آزمون‌های انجام شده توسط تولید کننده توصیه می‌شود که میزان مصرف مجاز باید در محدوده مصرف توصیه شده باشد.
3-4 حداکثر میزان مصرف توصیه شده
حداکثر میزان مصرف توصیه شده توسط تولید کننده میباشد.
یادآوری- در مواردی ممکن است محدوده مصرف توصیه شده توسط تولید کننده، الزامات این استاندارد را برآورده نکند، در این صورت باید آزمون‌های لازم با مصالح مصرفی و در محل انجام شود تا میزان مصرف مورد نیاز برای انطباق با ویژگیها استاندارد مشخص شود.
3-5 بتن و ملات شاهد
بتن و ملات ساخته شده بدون ماده افزودنی برای مقایسه با بتن حاوی ماده افزودنی به منظور بررسی اثرات ایجاد شده توسط ماده افزودنی و انطباق با ویژگیهای این استاندارد ملی باشد.
3-6 مواد افزودنی بتن
مواد افزودنی بتن موادی هستند که علاوه بر آب، سیمان و سنگدانه به مقدار جزئی، حداکثر پنج درصد وزنی سیمان، در زمان اختلاط به بتن اضافه می‌شوند و موجب اصلاح برخی از خواص بتن تازه یا سخت شده می‌شوند.
3-6-1 ماده افزودنی چند منظوره
مواد افزودنی که بر روی چند خاصیت بتن تازه یا سخت شده اثر می‌گذارند و بیش از یکی از عملکردهای مشخص شده در قسمت‌های3-6-2تا 3-6-12را دارا می‌باشند.
3-6-1- 1 عملکرد اصلی
یکی از عملکردهای ماده افزودنی چند منظوره که توسط تولید کننده به عنوان عملکرد اصلی مشخص شده است.
3-6-1- 2 عملکرد ثانویه
عملکردهای دیگر ماده افزودنی چند منظوره که علاوه بر عملکرد اصلی آن مشخص شده است.
3-6-2 ماده افزودنی کند گیر کننده
ماده افزودنی کندگیر کننده زمان گیرش بتن و تغییر حالت مخلوط از خمیری به سخت، را افزایش می‌دهد.
3-6-3 ماده افزودنی حباب هواساز
ماده افزودنی که باعث ایجاد حبابهای ریز و یکنواخت هوا در داخل بتن می‌شود که بعد از سخت شدن نیز باقی می‌مانند.
3-6-4 ماده افزودنی زودگیر کننده
ماده افزودنی که زمان گیرش بتن و آغاز تغییر حالت مخلوط بتن از خمیری به سخت را کاهش می‌دهد.
3-6-5- ماده افزودنی زود سخت کننده (تسریع کننده زمان سخت شدگی)
ماده افزودنی که بدون تاثیر روی زمان گیرش روند کسب مقاومت بتن را تسریع می‌کند.
3-6-6 ماده افزودنی نگهدارنده آب
ماده افزودنی که با کاهش آب انداختگی میزان از دست دادن آب داخل بتن را کاهش می‌دهد.
3-6-7 ماده افزودنی کاهنده آب/ روان کننده
ماده افزودنی که بدون تغییر روانی، مقدار آب مخلوط بتن را کاهش می‌دهد یا بدون تغییر مقدار آب ، اسلامپ و روانی را افزایش می‌دهد یا هر دو اثر را بطور همزمان ایجاد می‌کند.
3-6-8 ماده افزودنی فوق کاهنده آب/ فوق روان کننده
ماده افزودنی که بدون تغییر روانی، مقدار آب مخلوط بتن را به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش می دهد یا بدون تغییر مقدار آب، اسلامپ و روانی را به میزان قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌دهد، یا هر دو اثر را بطور همزمان ایجاد می‌کند.
3-6-9 ماده افزودنی کاهنده میزان جذب آب
ماده افزودنی که جذب مویینگی بتن سخت شده را کاهش می‌دهد.
3-6-10 ماده افزودنی کندگیر کننده/ کاهنده آب/ روان کننده
ماده افزودنی که مجموعه‌ای از اثرات کاهنده آب، روان کننده (عملکرد اصلی) و کندگیر کننده (عملکرد ثانویه) را ایجاد می‌کند.
3-6-11 ماده افزودنی کندگیر کننده/ فوق کاهنده آب/ فوق روان کننده
ماده افزودنی که مجموعه‌ای از اثرات فوق کاهنده آب، فوق روان کننده (عملکرد اصلی) و کندگیر کننده (عملکرد ثانویه) را ایجاد می‌کند.
3-6-12- ماده افزودنی زودگیر کننده/ کاهنده آب/ روان کننده
ماده افزودنی که مجموعه‌ای از اثرات کاهنده آب/ روان کننده (عملکرداصلی) و زودگیر کننده (عملکرد ثانویه) را ایجاد می‌کند.
4 ویژگی ها
4-1 ویژگی های کلی
ویژگیهای این استاندارد با فرض پخش شدن یکنواخت ماده افزودنی در بتن(بخصوص مواد افزودنی پودری با اثرات کند‌کنندگی) ارائه شده است.
تمام مواد افزودنی تعریف شده در این استاندارد باید ویژگیهای کلی جدول 1 را دارا باشند.
4-2 ویژگیهای اختصاصی
این ویژگیها برای انواع مواد افزودنی درجداول 2 تا 12 ارائه شده است. برای آگاهی از مشخصات انواع بتن‌ها و ملات شاهد به بخش دوم این استاندارد مراجعه کنید.
یادآوری- مصرف مواد افزودنی نباید باعث ایجاد جمع شدگی و انبساط قابل ملاحظه‌ای در بتن سخت شده شود.
جدول 1- ویژگیها
| الزامات | روش آزمون | خواص |
در هنگام استفاده باید یکنواخت باشد. ضمناً
جداشدگی آن بیشتر از محدوده‌ای که تولید کننده مشخص کرده است نباشد. | چشمی | یکنواختی (1) |
| رنگ و یکنواختی آن مطابق با توصیف تولید‌کننده باشد. | چشمی | رنگ (1) |
| اختلاف زیادی با نمونه طیف مرجع که تولید کننده ارائه کرده است، نداشته باشد. | EN 480-6
(2) | ترکیبات موثر |
1 ± مقدار مشخص شده توسط تولید کننده
یا در محدوده مشخص شده توسط تولید کننده باشد | ISIRI 3178-18 | PH (1) |
اگر 1/1 D> : 03/0 ± D
اگر 1/1 D£ : 02/0 ± D
D: وزن مخصوص مشخص شده توسط تولید کننده | 898 ISIRI | وزن مخصوص فقط برای افزودنی‌های مایع (1)
|
اگر 20% T³ : T05/1 T£x<95/0
اگر 20% T<: T1/1 T£x< 9/0
T: مقدار مشخص شده توسط تولید کننده (برحسب درصد وزنی)
X: نتیجه آزمون(بر حسب درصد وزنی) | EN 480-8
(3) | مقدار مواد خشک (1) |
ادامه جدول (1)
| الزامات | روش آزمون | خواص |
| گزارش نتایج | حداکثر میزان مجاز مصرف در ملات ساخته شده با 4 سیمان مختلف مطابق بخش دوم | تاثیر روی گیرش در هنگام مصرف به میزان حداکثر |
| از 1/0 درصد وزنی بیشتر نباشد. | ISO 1158 | کل کلرین (کلر) (4) (1) |
| از 1/0 درصد وزنی بیشتر نباشد. | EN 480-10 | کلرید محلول در آب (1)
|
| از مقدار حداکثر مشخص شده توسط تولید‌کننده بیشتر نباشد | EN 480-12 | قلیائیت (1)
(معادل Na2O) |
| هیچ اثری از پیشرفت خوردگی فولاد در بتن نباید دیده شود. | (4) | رفتار خوردگی |
(1) این مقادیر را باید توسط تولید کننده مشخص کرده و به صورت اطلاعات فنی به مصرف کننده ارائه کند.
(2) در صورت مناسب نبودن این روش آزمون می‌توان از روش جایگزین که تولید کننده توصیه کرده است، استفاده کرد.
(3) اگر مقدار کل کلرین(کلر) و کلرید محلول در آب اختلاف زیادی با هم نداشته باشند می‌توان در آزمون‌های بعدی فقط کلرید محلول در آب را تعیین کرد.
(4) برای آزمون، باید از سیمان پرتلند استاندارد با مقدار C3A کمتر از پنج درصد جرمی استفاده شود.
|
جدول 2- ویژگیهای مواد افزودنی کاهنده آب/ روان کننده (با روانی برابر)
| الزامات | روش آزمون | بتن شاهد | خواص | ردیف |
| میزان کاهش آب مخلوط آزمایشی نباید کمتر 5 درصد میزان آب مخلوط کنترل باشد. | اسلامپ
3203 ISIRI
یا روانی EN12350-5 | بتن شاهد I | کاهش آب | 1 |
مقاومت فشاری7 روزه و 28 روزه
مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 110 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد. | 3206 ISIRI | بتن شاهد I | مقاومت فشاری | 2 |
| مقدار هوای مخلوط آزمایشی میتواند حداکثر 2 درصد حجمی بیش از مقدار هوای مخلوط کنترل باشد مگر تولید کننده مقدار دیگری را مشخص کرده باشد | 3520 ISIRI | بتن شاهد I | مقدار هوای بتن | 3 |
جدول 3- ویژگیهای مواد افزودنی فوق کاهنده آب/ فوق روان کننده (با روانی برابر)
| الزامات | روش آزمون | بتن شاهد | خواص | ردیف |
| میزان کاهش آب مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 12 درصد کاهش آب مخلوط کنترل باشد. | اسلامپ
3203 ISIRI
یا روانی EN12350-5 | بتن شاهد I | کاهش آب | 1 |
مقاومت فشاری1 روزه مخلوط آزمایشینباید کمتر از 140 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد.
مقاومت فشاری 28 روزه مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 115 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد. | 3206 ISIRI | بتن شاهد I | مقاومت فشاری | 2 |
| مقدار هوای مخلوط آزمایشی می‌تواندحداکثر 2 درصد حجمی بیش از مقدار هوای مخلوط کنترل باشد مگر اینکه تولید کننده مقدار دیگری را مشخص کرده باشد. | ISIRI 3520 | بتن شاهد I
| مقدار هوای بتن | 3 |
جدول 4- ویژگیهای مواد افزودنی فوق کاهنده آب/ فوق روان کننده (در نسبت آب به سیمان برابر)
| الزامات | روش آزمون | بتن شاهد | خواص | ردیف |
| افزایش نسبت به اسلامپ اولیه بیشتر از mm 120 (اسلامپ اولیه mm10 ±30) | اسلامپ
3203 ISIRI
یا روانی
EN 12350-5 | بتن شاهد
IV | افزایش روانی | 1 |
| 30 دقیقه پس از اختلاط روانی مخلوط آزمایشی نباید کمتر از روانی اولیه مخلوط کنترل باشد | ² | بتن شاهد IV | روانی تاخیری | 2 |
| مقاومت فشاری 28 روزه مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 90 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد. | 3206 ISIRI | بتن شاهد IV | مقاومت فشاری | 3 |
| مقدار هوای مخلوط آزمایشی میتواند حداکثر 2 درصد حجمی بیش از مقدار هوای مخلوط کنترل باشد. مگر تولید کننده مقدار دیگری را مشخص کرده باشد | ISIRI 3520 | بتن شاهد IV | مقدار هوای بتن تازه | 4 |
جدول 5- ویژگیهای برای مواد افزودنی نگهدارنده آب (با روانی برابر)
| الزامات | روش آزمون | بتن شاهد | خواص | ردیف |
| آب انداختگی مخلوط آزمایشی نباید بیشتراز 50 درصد آب انداختگی مخلوط کنترل باشد. | EN 480-4 | بتن شاهد II | آب انداختگی | 1 |
| مقاومت فشاری 28 روزه مخلوط آزمایشی نباید کمتر از80 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد. | 3206 ISIRI | بتن شاهد II | مقاومت فشاری | 2 |
| مقدار هوای مخلوط آزمایشی میتواند حداکثر 2 درصد حجمی بیش از مقدار هوای مخلوط کنترل باشد مگر تولید کننده مقدار دیگری را مشخص کرده باشد | ISIRI 3520 | بتن شاهد II | مقدار هوای بتن تازه | 3 |
جدول 6- ویژگی های مواد افزودنی حباب هواساز (در روانی برابر)
| الزامات | روش آزمون | بتن شاهد | خواص | ردیف |
| مقدار هوای مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 5/2 درصد حجمی بیش ازمقدار هوای مخلوط کنترل کل مقدار هوا: 4% تا 6% حجمی (2) | ISIRI 3520 | بتن شاهد III
| مقدار هوای بتن تازه | 1 |
| ضریب فاصله در بتن آزمایشی نباید بیشتر از میلیمتر 200/0 باشد. (3) | EN 480-11 | بتن شاهد III | تخلخل (میزان هوای خواسته در بتن سخت شده | 2 |
| مقاومت فشاری28 روزه مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 75 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد. | 3206 ISIRI | بتن شاهد III مطابق
بخش دوم | مقاومت فشاری | 3 |
(1) میزان مصرف مجاز مقداری می باشد که امکان ایجاد درصد هوای تعیین شده را تولید نماید.
(2) این روش آزمایش، روش مرجع میباشد، روشها جایگزین دیگر در صورتی که دقیقاً همان نتایج را بدهند می‌توانند بکار روند.
(3) آزمایش یخ‌زدن و آب شدن طبق ASTM C666:97 بعنوان جایگزین بکار می رود.
جدول 7-ویژگی های مواد افزودنی تندگیر کننده (با روانی برابر)
| الزامات | روش آزمون | بتن شاهد | خواص | ردیف |
زمان گیرش اولیه مخلوط آزمایشی در دمای 20 درجه سلسیوس نباید کمتر از 30 دقیقه باشد.
زمان گیرش اولیه مخلوط آزمایشی در دمای5 درجه سلسیوس نباید بیشتر از 60 درصد زمان گیرش اولیه مخلوط کنترل باشد. | EN 480-2 | ملات شاهد | زمان گیرش اولیه | 1 |
مقاومت فشاری28 روزه مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 80 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد.
مقاومت فشاری90 روزه مخلوط آزمایشی نباید کمتر از مقاومت فشاری 28 روزه مخلوط کنترل باشد. | 3206 ISIRI | بتن شاهد I | مقاومت فشاری | 2 |
| مقدار هوای مخلوط آزمایشی می تواند حداکثر 2 درصد حجمی بیش از مخلوط کنترل باشد مگر تولید کننده مقدار دیگری را مشخص کرده باشد | ISIRI 3520 | بتن شاهد I | میزان هوای بتن تازه | 3 |
جدول 8- ویژگی های مواد افزودنی زود سخت کننده ( تسریع کننده زمان سخت شدگی) (در روانی‌برابر)
| الزامات | روش آزمون | بتن شاهد | خواص | ردیف |
در cْ20 و 24 ساعت
مقاومت فشاری مخلوط آزمایشی نباید کمتر از120 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد.
در cْ20 و 28 روز:
مقاومت فشاری مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 90 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد.
در cْ5 و 48 ساعت:
مقاومت فشاری مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 130 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد. | 3206 ISIRI | بتن شاهد I | مقاومت فشاری | 1 |
| مقدار هوای مخلوط آزمایشی میتواند حداکثر 2 درصد حجمی بیش از مخلوط کنترل باشد مگر تولید کننده مقدار دیگری را مشخص کرده باشد | ISIRI 3520 | بتن شاهد I | مقدار هوای بتن تازه | 2 |
جدول 9- ویژگی های مواد افزودنی کندگیر کننده (در روانی برابر)
| الزامات | روش آزمون | بتن شاهد | خواص | ردیف |
زمان گیرش اولیه
مخلوط آزمایشی باید حداقل 90 دقیقه بیشتر از زمان گیرش اولیه مخلوط کنترل باشد.
زمان گیرش نهایی
مخلوط آزمایشی باید حداکثر 360 دقیقه بیشتر از زمان گیرش نهایی مخلوط کنترل باشد. | EN 480-2 | ملات شاهد
| زمان گیرش | 1 |
مقاومت فشاری 7 روزه
مخلوط آزمای��ی نباید کمتر از 80 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد.
مقاومت فشاری28 روزه
مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 90 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد. | 3206 ISIRI | بتن شاهد I | مقاومت فشاری | 2 |
| مقدار هوای مخلوط آزمایشی میتواند حداکثر 2 درصد حجمی بیش از مخلوط کنترل باشد مگر تولید کننده مقدار دیگری را مشخص نکرده باشد | ISIRI 3520 | بتن شاهد I | مقدار هوای بتن تازه | 3 |
جدول 10- ویژگیهای مواد افزودنی کاهنده میزان جذب آب (با روانی یا نسبت آب به سیمان برابر)
| الزامات | روش آزمون | بتن شاهد | خواص | ردیف |
انجام آزمایش 7 روزه بعد از 7 روز عمل‌آوری:
جذب مویینه مخلوط آزمایشی نباید بیشتر از 50 درصد وزنی جذب مویینه مخلوط کنترل باشد.
انجام آزمایش 28 روزه بعد از 90 روز عمل‌آوری:
جذب مویینه مخلوط آزمایشی نباید بیشتر از 60 درصد وزنی جذب مویینه مخلوط کنترل باشد. | EN 480-5 | ملات
| جذب مویینه | 1 |
مقاومت فشاری 28 روزه
مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 85 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد. | 3206 ISIRI | بتن شاهد I | مقاومت فشاری | 2 |
| مقدار هوای مخلوط آزمایشی میتواند حداکثر 2 درصد حجمی بیش از مخلوط کنترل باشد مگر تولید کننده مقدار دیگری را مشخص کرده باشد | ISIRI 3520 | بتن شاهد I | مقدار هوای بتن تازه | 3 |
جدول 11- الزامات ویژه ماده افزودنی کندگیر کننده/ کاهنده آب/ روان کننده (در روانی برابر)
| الزامات | روش آزمون | بتن شاهد | خواص | ردیف |
مقاومت فشاری 28 روزه
مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 100درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد. | 3206 ISIRI | بتن شاهد I | مقاومت فشاری | 1 |
زمان گیرش اولیه‌ی
مخلوط آزمایشی باید حداقل 90 دقیقه بیشتر از زمان گیرش اولیه مخلوط کنترل باشد.
زمان گیرش نهایی
مخلوط آزمایشی باید حداکثر360 دقیقه بیشتر از زمان گیرش نهایی مخلوط کنترل باشد. | EN 480-2 | ملات شاهد
| زمان گیرش | 2 |
| کاهش آب مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 5 درصد در مقایسه با مخلوط کنترل | اسلامپ
3203 ISIRI
یا روانی
EN 12350-5 | بتن شاهد I | کاهش آب | 3 |
| مقدار هوای مخلوط آزمایشی میتواند حداکثر2 درصد حجمی بیش از مخلوط کنترل باشد مگر تولید کننده مقدار دیگری را مشخص کرده باشد | ISIRI 3520 | بتن شاهد I | مقدار هوای بتن تازه | 4 |
جدول 12- ویژگیهای مواد افزودنی کندگیر کننده/ فوق کاهنده آب/ فوق روان کننده (در روانی برابر)
| الزامات | روش آزمون | بتن شاهد | خواص | ردیف |
مقاومت فشاری7 روزه
مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 100 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد.
مقاومت فشاری 28 روزه
مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 115 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد. | 3206 ISIRI | بتن شاهد I | مقاومت فشاری | 1 |
زمان گیرش اولیه‌ی
مخلوط آزمایشی باید حداقل 90 دقیقه بیشتر از زمان گیرش اولیه مخلوط کنترل باشد.
زمان گیرش نهایی
مخلوط آزمایشی باید حداکثر 360 دقیقه بیشتر از زمان گیرش نهایی مخلوط کنترل باشد | EN 480-2 | ملات شاهد
| زمان گیرش | 2 |
| کاهش آب مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 12 درصد در مقایسه با مخلوط کنترل باشد | اسلامپ
3203 ISIRI
یا روانی
EN 12350-5 | بتن شاهد I | کاهش آب | 3 |
| مقدار هوای مخلوط آزمایشی میتواند حداکثر 2 درصد حجمی بیش از مخلوط کنترل باشد مگر تولید کننده مقدار دیگری را مشخص کرده باشد | ISIRI 3520 | بتن شاهد I | مقدار هوای بتن تازه | 4 |
جدول 13- ویژگی های مواد افزودنی کندگیر کننده/ فوق کاهنده آب/ فوق روان کننده
(در نسبت آب به سیمان برابر)
| الزامات | روش آزمون | بتن شاهد | خواص | ردیف |
| 60 دقیقه بعد از اختلاط روانی مخلوط آزمایشی نباید کمتر از روانی اولیه مخلوط کنترل باشد. | اسلامپ
3203 ISIRI
یا روانی
EN 12350-5 | بتن شاهد IV | روانی تاخیری | 1 |
مقاومت فشاری 28 روزه
مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 90 درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد. | 3206 ISIRI | بتن شاهد IV | مقاومت فشاری | 2 |
| مقدار هوای مخلوط آزمایشی میتواند حداکثر 2 درصد حجمی بیش ازمخلوط کنترل باشد مگرتولید کننده مقدار دیگری رامشخص کرده باشد. | ISIRI 3520 | بتن شاهد I | مقدار هوای بتن تازه | 3 |
جدول 14- ویژگی های مواد افزودنی زودگیر کننده/ کاهنده آب/ روان کننده (در روانی برابر)
| الزامات | روش آزمون | بتن شاهد | خواص | ردیف |
مقاومت فشاری28 روزه
مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 100درصد مقاومت فشاری مخلوط کنترل باشد.
| 3206 ISIRI | بتن شاهد I | مقاومت فشاری | 1 |
در دمای 20 درجه سلسیوس زمان گیرش اولیه‌ی مخلوط آزمایشی نباید کمتراز min30 باشد.
در دمای 5 درجه سلسیوس زمان گیرش اولیه‌ی
مخلوط آزمایشی نباید بیشتر از 60 درصد مخلوط کنترل باشد. | EN 480-2 | ملات
| زمان گیرش اولیه | 2 |
| کاهش آب مخلوط آزمایشی نباید کمتر از 5 درصد در مقایسه با مخلوط کنترل باشد. | اسلامپ
3203 ISIRI
یا روانی
EN 12350-5 | بتن شاهد I | کاهش آب | 3 |
| مقدار هوای مخلوط آزمایشی میتواند حداکثر 2 درصدحجمی بیش ازمخلوط کنترل باشد مگر تولید کننده مقدار دیگری را مشخص کرده باشد | ISIRI 3520 | بتن شاهد I | مقدار هوای بتن تازه | 4 |
4 انتشار مواد مضر- کلیه مواد افزودنی از نظر مقدار انتشار مواد مضر برای سلامتی، بهداشت و محیط از بتن سخت شده باید کنترل شوند.
5 نمونه‌گیری- الزامات مربوط به نمونه‌گیری مطابق استاندارد بند 2-16 میباشد.
6 انطباق- الزامات مربوط به یکنواختی مطابق استاندارد بند 16-2 میباشد. تکرار آزمایشها جهت کنترل محصول در جدول 15 داده شده است.
در این جدول حداقل تکرار آزمایشها برای مدت 1 سال داده شده است و بر اساس میزان تولید محصول میباشد. اگر تولید کمتر از تعداد آزمایشها در یک سال باشد برای هر پیمانه تولید یک آزمایش انجام شود.
جدول 15- حداقل تعداد تکرار آزمایشها کنترل محصول کارخانه مواد
| تسریع کننده زمان سخت شدگی | زودگیر کننده | حباب هواساز | نگهدارنده آب | فوق کاهنده آب/ فوق روان کننده | کاهنده آب/ روان کننده | آزمون‌ها |
| B | B | B | B | B | B | همگنی، رنگ |
| B | B | B | B | B | B | چگالی نسبی (فقط برای مایعات) |
| B | B | B | B | B | B | مقدار مواد خشک |
| B | B | B | B | B | B | PH |
| 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | مقدار کلرید (cl-) (1) |
| 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | مقدار قلیائیت |
| | | | | A | A | کاهش آب |
| | | | | A | | افزایش روانی |
| | | | | A | | حفظ روانی |
| | A | | | | | زمان گیرش |
| 1 | 1 | A | 1 | 1 | 1 | مقدار هوای بتن تازه |
| | | | A | | | آب انداختگی |
| | | 1 | | | | مقدار هوای بتن سخت شده |
| A | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | مقاومت فشاری |
| | | | | | | جذب موئینه |
ادامه جدول 15-
| زودگیر کننده/ کاهنده آب/ روان کننده | کندگیر کننده/ فوق کاهنده آب/ فوق روان کننده | کندگیر کننده/ کاهنده آب/ روان کننده | کاهنده جذب آب | کندگیر کننده | آزمون‌ها |
| B | B | B | B | B | همگنی، رنگ |
| B | B | B | B | B | چگالی نسبی (فوق برای مایعات) |
| B | B | B | B | B | مقدار مواد خشک |
| B | B | B | B | B | PH |
| 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | مقدار کلرید * |
| 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | مقدار قلیائیت |
| A | A | A | | | کاهش آب |
| | A | | | | افزایش روانی |
| | A | | | | حفظ روانی |
| A | A | A | | | زمان گیرش |
| 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | مقدار هوای بتن تازه |
| | | | | | آب انداختگی |
| | | | | | مقدار هوای بتن سخت شده |
| 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | مقاومت فشاری |
| | | | A | | جذب موئینه |
:A بطور متوسط برای هر 500 تن تولید دوبار در سال آزمایش انجام شود.
:B بطور متوسط برای هرپیمانه یک آزمایش انجام شود.
* اگر مقدار کل کلر با مقدار کلرید تفاوت قابل ملاحظه ای داشته باشد، این تعداد آزمایشات باید انجام شود.
یادآوری- آنالیز مادون قرمز (IR) و اثر ترکیبات روی زمان گیرش در ماکزیمم مقدار مصرف جزء آزمایشات اولیه است و در برنامه آزمایشات لازم جهت کنترل محصول نمی‌باشد.
7 نشانه‌گذاری، بسته‌بندی و عرضه
اطلاعات مربوط به ماده افزودنی باید به وضوح روی بسته‌ها یا بشکه‌های مواد افزودنی درج گردد.در مواردی که مواد به صورت فله عرضه می‌گردد این اطلاعات در زمان تحویل باید به صورت مکتوب ارائه گردد.
7-1 مشخصات مواد افزودنی:
مواد افزودنی باید با اطلاعات زیر مشخص شوند:
·نام تجاری ماده افزودنی
·نوع ماده افزودنی
·شماره استاندارد مربوط به ماده افزودنی
·کد ماده افزودنی، که شامل شماره این استاندارد و شماره جدول ویژگیهای آن ماده افزودنی میباشد باید در مشخصات ذکر گردد. اگر ویژگیها در دو جدول داده شده باشد،شماره هر دو جدول در این کد آورده شود.
