ژاکت فولادی یکی از روش های مقاوم سازی ساختمان های بتنی میباشد که ضمن افزایش مقاومت و شکل پذیری سازه، تأثیر قابل توجهی در وزن ساختمان ندارد. در مقاوم سازی به روش ژاکت فولادی مقطع تیر و ستون در محل های آسیب پذیرشان با استفاده از ورقهای فولادی تقویت میگردند. ورق های فولادی توسط بولت به عضو مربوطه متصل میگردند.
مقاوم سازی به روش ژاکت فولادی :
مقاوم سازی با ژاکت فولادی بر حسب مورد می تواند بصورت دور پیچ، نواری v و یا موضعی باشد.
در مواردی که اتصال تیرها و ستون های ساختمان بتنی ضوابط شکل پذیری از جمله فاصله بین خاموت ها را رعایت نمی نمایند ورق های فولادی پیرامون تیر و ستون قرار گرفته و با جوشکاری به یکدیگر متصل می گردند. همچنین این ورق ها باید با بولت به تیر ها و ستون ها وصل گردند تا بتوانند در تحمل لنگر های خمشی و نیروهای برشی ایجاد شده در اتصال مشارکت نمایند. ورق های فولادی پیرامون، علاوه بر ایجاد محصور شدگی در محل اتصال تیرها و ستون ها خردشدگی بتن را به تأخیر انداخته و باعث افزایش مقاومت فشاری آن می گردند.
همچنین برای مقاوم سازی ستون های ضعیف سازه که فاقد آرماتور های عرضی و یا طولی کافی می باشند استفاده از ژاکت فلزی مرسوم است. برای اینکار نیز مشابه قبل ورق های فلزی در اطراف ستون قرار گرفته و توسط بولت به ستون متصل می گردند. این ورق ها همچنین در بالا و پایین ستون با استفاده از چسب اپوکسی به تیرها و فونداسیون متصل می گردند. استفاده از ژاکت فلزی برای مقاوم سازی ستون ها ضمن افزایش مقاومت برشی و خمشی ستون با ایجاد انحصار مقاومت فشاری بتن را نیز افزایش داده و همچنین از کمانش آرماتورهای طولی جلوگیری می نماید.
در مواردی که هدف مقاوم سازی تنها افزایش مقاومت برشی تیر و یا جبران کمبود خاموت در ستون ها برای جلوگیری از کمانش آرماتورهای طولی باشد بجای ورق فلزی می توان از نوارهای فلزی پیرامونی استفاده نمود.
مقاوم سازی به روش ژاکت فولادی
مقاوم سازی به روش ژاکت فولادی :
همچنین برای انتقال نیروی مهاربند فوقانی به مهاربند تحتانی از نوارهای فلزی استفاده شده است.
برای آنکه نیروی برشی بتواند بین عضو بتنی و ورق فلزی منتقل گردد باید اتصال مناسب بین آن دو بر قرار گردد. روش مرسوم برای ایجاد این اتصال آنست که قبل از نصب ورق ها سوراخ هایی در عضو بتنی و ورق های فلزی ایجاد شده، سپس ورق ها بر روی عضو قرار گرفته و بولت ها داخل سوراخ نصب می گردند، سپس فضای باقی مانده داخل سوراخ توسط اپوکسی پر می گردد.
در تیرها می توان از روکش بتنی در سه و یا چهار وجه تیر برای بهسازی و افزایش مقاومت آن استفاده نمود . با این روش می توان ناحیه کششی و فشاری تیر را با روکش های بتنی جدید تقویت کرد.
جهت تکمیل مقاوم سازی به روش ژاکت فولادی چه باید کرد ؟
برای تکمیل مکانیسم انتقال نیرو بین مصالح قدیم و جدید، زبر نمودن سطح بتن قدیمی و جوش دادن میلگردهای اتصال با آرماتورهای جدید و قدیم ضروری می باشد.
اجرای روکش بتنی در هر چهار وجه تیر موثرترین روش برای مقاومسازی تیرهای بتنی می باشد. در این شیوه ضخامت بتنی که به وجه بالایی تیر افزوده می گردد باید در ضخامت سقف گم شود . اجرای تنگ ها نیز از طریق سوراخهایی که در فواصل نزدیک به هم در دال سقف ایجاد می شود امکان پذیر می باشد.
اجرای روکش بتنی در سه وجه تیر برای افزایش ظرفیت خمشی و برشی تیر در برابر بارهای قائم انجام می شود، اما به دلیل آنکه در این حالت، افزایش ظرفیت باربری مقاطعی از تیر که در نزدیکی تکیه گاه ها قرار دارند امکان پذیر نیست، تیر را نمی توان در مقابل بارهای جانبی زلزله تقویت نمود .
موفقیت این روش مستلزم مهار مناسب خاموت ها از ضلع های بالایی روکش است. به دلیل آنکه استفاده از قالب و ریختن بتن از بالای تیر امکان پذیر نیست تنها راه ممکن استفاده از بتن پاشی می باشد .
کاربرد مقاوم سازی به روش ژاکت فولادی :
محصور کردن بتن
افزایش مقاومت برشی
افزایش مقاومت خمشی
افزایش سختی اتصالات در قابها
مزایای مقاوم سازی به روش ژاکت فولادی :
امکان اصلاح اتصالات در قابها
امکان اصلاح بابری ثقلی ستونها
سهولت ایجاد پیوستگی بین اعضا
عدم نیاز به پوشش ضد حریق
دخالت ناچیز در معماری
معایب مقاوم سازی به روش ژاکت فولادی :
افزایش وزن قابل توجه در سازه
افزایش ابعاد تیر و ستونها و کاهش فضای مفید
زمان زیاد برای اجرای طرح
هزینه نسبتا زیاد
نیاز به قالب بندی و عملیات اجرایی متعدد