پیدا کردن عیوب و نواقص بتن به وسیله‌ی تست التراسونیک

هنگامی که پالس ارسالی در بتن به یک فضای خالی می‌رسد، قسمتی از انرژی پالس در آن‌جا کاسته می‌شود و سپس این موج به حرکت خود ادامه می‌دهد. بنا بر این پالس ارسالی بر روی بتنی که دارای تخلخل و عیبی است، نسبت به قسمتی از همان بتن که سالم است، زمان بیشتری برای طی کردن مسیر نیاز دارد.

تخمین عمق ترک خوردگی‌ها

به وسیله‌ی تست التراسونیک می‌توان عمق ترک خوردگی‌هایی که قسمتی از آن در سطوح بتن قابل مشاهده است را تخمین زد. به این شکل که تفاوت زمانی رسیدن پالس به طرف دیگر بتن در مقایسه با بتنی مشابه اندازه‌گیری می‌شود و بر پایه‌ی آن عمق ترک محاسبه می‌شود. این روش تنها در زمانی جواب می‌دهد که ترک خوردگی از آب پر نشده باشد و در آن فقط هوا باشد.

تأثیر عوامل مختلف بر روی تست التراسونیک

رطوبت: رطوبت بر روی تست التراسونیک بسیار موثر است و رابطه‌ی آن با سرعت پالس مستقیم است. یعنی هر چه میزان رطوبت بتن بیشتر باشد، سرعت پالس بیشتر خواهد بود. این مورد حتماً باید در آزمایش التراسونیک مورد بررسی قرار بگیرد و در محاسبات لحاظ شود، در غیر صورت نتایج آزمایش کاملاً اشتباه از آب در خواهند آمد. مهم‌ترین عاملی که در رطوبت بتن تأثیر گذار است، نحوه‌ی کیورینگ آن است.

دما: دمای محیط بتن و دمای خود بتن با سرعت پالس در بتن رابطه‌ی معکوس دارد. هر چه دمای بتن پایین‌تر برود، هوای موجود در بتن و همچنین آب موجود در تخلخل‌های بتن کم‌تر می‌شود و در نتیجه عوامل کاهش سرعت پالس کم‌تر می‌شود. البته شیب رابطه‌ی بین این دو کمیت ثابت نیست و در دماهای مختلف تغییر می‌کند.

تأثیر طول و شکل مسیر: برای بتن‌هایی که ناهمگون هستند و این ناهمگونی عمداً در آن ایجاد شده، بایستی برای رسیدن به نتایج دقیق‌تر، طول مسیر بلندتری را انتخاب کرد. معمولاً این موضوع در فیلد مشکلی ایجاد نمی‌کند، چرا که عموماً و خود به خود طول مسیرها بلند است. اما در آزمایشگاه و در تست بر روی نمونه‌های آزمایشی، به دلیل اندازه‌ی کوچک نمونه‌ها، نتایج دستخودش تغییر می‌شوند.

به طور عمومی می‌توان گفت که شکل و اندازه‌ی تیر بتنی و یا نمونه‌ی آزمایشی بر روی سرعت پالس ارسالی تأثیری ندارد، مگر آن که اندازه و ابعاد بتن از حداقل اندازه (۸۰ میلیمتر برای فرکاس ۵۰ هرتز) کم‌تر باشد.

نتیجه

اندازه گیری سرعت پالس التراسونیک یکی از ارزشمند ترین و قابل اتکا ترین روش برای آزمایش ویژگی‌های داخلی بتن می‌باشد. یکی از ویژگی‌های مهم و خوب این تست، غیر مخرب بودن آن است؛ به این معنی که برای انجام این آزمایش، نمونه‌ی آزمایشی تخریب نمی‌شود. در حالی که در انواع دیگر آزمایش‌ها، بتن را تا نقطه‌ی تخریب پیش می‌بریم تا مقاومت آن را محاسبه کنیم. بسیار حیاتی و مهم است که این آزمایش به وسیله‌ی کارشناسان با تجربه و مهندسانی که آشنایی کامل با این تکنیک دارند انجام گیرد. هم چنین توصیه می‌شود که هم زمان با این آزمایش، بتن مورد نظر با یک روش غیر مخرب دیگر نیز تست شود.