تاثیر بیماریCOVID 19 بر آینده بازار افزودنی های بتن در ایران و جهان
تاثیر بیماریCOVID 19  بر آینده بازار افزودنی های بتن در ایران و جهان

مقدمه

پس از شیوع ویروس کرونا و فراگیر شدن این پاندمی جهانی و تاثیر مخربش بر اقتصاد دنیا، کسب کارهای وابسته به صنعت عمران نیز همانند دیگر صنایع از این گزند در امان نماندند. دراستان هوبی و شهر ووهان چین، منشاء بیماری، تا 65 میلیون کارگر از کار بازماندند و در اقصا نقاط جهان نیز وضع بهتری متصور نبود. بر این اساس به تازگی گزارش جامعی از سوی موسسات تحقیقاتی بازار جهانی محصولات شیمیایی ساخت سازهای بتنی منجملهMordor intelligence  و Adroit market منتشر شده که در آن به پیش بینی وضع درآمدی بازار، کیفیت رشد در آینده و  محدودیت ها، فرصت های تجاری و تحلیل رقابتی در سطح کشوری و منطقه ای در دوران پسا کرونا می پردازد. بدیهی است که به دلایل مختلفی از جمله تحریم های دولت آمریکا علیه ایران، نوسانات و تلاطم های بازار مسکن و ارز و تغییر نحوه تخصیص بودجه های عمرانی دولت به صورت مستقیم در این گزارش نامی از ایران نیامده و نیز امکان تعمیم تمامی محتوای این تحقیق بر بازار مصرف و صادرات این محصولات از مبدا ایران وجود ندارد .نگارندگان هم پیشتر در مقاله ای با عنوان «اثرات مخرب نوسانات ارز بر کیفیت سازه های بتنی» به شرایط فعلی بازار افزودنیهای بتن در ایران پرداخته اند، اما از آنجا که این تحقیق مبتنی بر نرخ رشد مرکب سالیانه است (SAGR-Compound annual growth rate) که با حذف اثر نوسانات بر بازده دوره ای، میزان رشد برخی پارامتر های توسعه بازار از جمله درآمد و افزایش متقاضیان و مشتریان و بازگشت سرمایه را به دست می دهد، می توان فاکتور های اصلی این مطالعه را بر روند بازار افزودنی های بتن در ایران منطبق کرد.

 

وضع جهانی بازار مواد شیمیایی بر اساس نوع سازه

سازه های بتنی می توانند، residential مسکونی، infrastructure  زیر بنایی، commercial تجاری و یا industrial صنعتی باشند. توجه به محیط زیست و ضرورت کاهش مصرف آب و ارتقاء دانش ساخت ساز روند استفاده از مواد شیمیایی ساختمان را افزایش داده است.استفاده از افزودنی های بتن از طرفی موجب افزایش عمر سازه و یا کمتر شدن مصرف آب در حین ساخت بتن به عنوان پر مصرف ترین مصالح ساختمانی، می شود، و با کاهش تولید سالیانه سیمان با کم کردن تولید گازهای گلخانه ای کارخانجات به حفظ محیط زیست کمک می کند. نیاز به مسکن البته همچنان اولویت اول جهان در تولید سازه های بتنی و به طبع مصرف افزودنی های بتن است. در تصویر زیر وضعیت مصرف افزودنی های بتن بر اساس نوع سازه های بتنی در سال 2018 نشان داده شده است.

بازار مواد شیمیایی ساختمانی ، براساس مزایای محصول

بازار مواد شیمیایی ساختمانی به پنج دسته محصولات اصلی شامل افزودنی های بتن ، پوشش های محافظ ، ترمیم کننده های بتن، چسب ها و درزگیرها تقسیم شده است. مخلوط های بتنی بیش از نیمی از ساخت ساز در صنعت عمران در جهان را در سال 2019 به خود اختصاص داده اند و احتمالاً در پنج سال آینده علی رغم افزایش استفاده از اسکلت های فولادی سهم قابل توجهی در ساخت و ساز ها را به دست می آورند. خاصیت ذاتی مواد شیمیایی برای بهبود کیفیت بتن ، تسریع یا تأخیر در زمان گیرش ، افزایش مقاومت شیمیایی و خواص مکانیکی و فیزیکی ، بهبود کارایی بتن و افزایش دوام سازه باعث رشد این صنعت با افزایش تقاضا برای ساختمانهای مسکونی و تجاری و سازه های بتنی صنعتی می شود.  با توجه به انبساط انفجاری بازار با بازگشت فعالانه ی نیروهای کار در دوران پس از کرونا که بر اساس تحقیقات انجام شده موتور محرکه ی رشد 15 درصدی اقتصاد برای کشورهای توسعه یافته خواهد بود که اتفاقا برخی از آنها با بدترین رکود اقتصادی از سال 2008 دست و پنجه نرم می کنند، این امیدواری به وجود آمده که تقاضا در صنعت ساخت و ساز و داشتن فضای خصوصی بالا رفته و صنایع و کارخانجات بزرگ نیز با پیش بینی برای مقابله با پاندومی های بعدی به سمت ساخت و  ایجاد فضاهای تولید بزرگتر با درنظر گرفتن فاصله گذاری اجتماعی در حین کار بروند.

همچنین پیش بینی می شود، افزایش تقاضا برای اصلاح، ترمیم و تعمیرات سازه های بتنی موجود و به منظور حفظ و ارتقا کیفیت آنها و کاهش دوره های اورهال ، باعث افزایش تقاضا برای چسب ها و درزگیرها در این دوره گردد، این اتفاق در ایران هم اصلا دور از ذهن نیست، بازگشت نیروی کار امکان تحقق بخشی از درآمد های دولت از محل مالیات ها را فراهم می کند، در شرایط تحریم که امکان توسعه بخش ها و ایجاد طرح های جدید کمتر متصور است، ترمیم و حفظ سازه ها و پیوستگی تولید مورد توجه صنایع خواهد بود. سهم چسب ها و ملات های ترمیمی بتن در سال 2015 بیش از 2.5 میلیارد دلار در بازار مواد شیمیایی ساختمانی جهان و سهم درزگیرها بیش از 1.5 میلیارد دلار در همان سال بود که رقمی بسیار قابل توجه است.

بازار مواد شیمیایی ساختمانی ، براساس منطقه

بازار مواد شیمیایی ساختمانی آسیا و اقیانوسه با توجه به حجم صنعتی شدن و افزایش شهرنشینی کشورهایی از جمله چین ، هند و ژاپن سهم قابل توجهی در حدود 28 میلیارد دلار را در سال 2019 به خود اختصاص داد. تصویر زیر پیش بینی نرخ رشد بازار افزودنی های بتن در جهان تا سال 2024 را نشان می دهد.

رشد 9٪ بر اساس شاخص های  CAGR در دوران پسا کرونا، با احتساب افزایش سریع جمعیت در  اقتصاد های در حال توسعه مانند چین، هند، ژاپن و سایر کشورهای جنوب شرقی آسیا مانند اندونزی، مالزی، ویتنام، فیلیپین و نیز افزایش سرمایه گذاری های دولت ها برای توسعه زیرساخت ها و رشد بودجه عمرانی به منظور افزایش اشتغال و جبران نرخ بیکاری ناشی از شرایط قرنطینه و فاصله گذاری در زمان کرونا تخمین زده می شود.

 پیش از این نیز رونق صنایع ساختمانی در کشورهای گروه BRICS که به اعتقاد برخی اقتصاد دانان قطب اول اقتصاد جهان در سال 2050 خواهند بود، به رهبری چین و هند، تأثیر عمده ای در تقویت بازار جهانی مواد شیمیایی ساخت و ساز در چند سال آینده خواهد داشت.به عنوان مثال در چهاردهمین برنامه پنج ساله اقتصادی چین (2020 تا 2025) ، دولت چین در حال برنامه ریزی برای توسعه زیرساختهای 50،000 کیلومتری خطوط ریلی و 30،000 کیلومتر بزرگراهی است. علاوه بر این ، پروژه های ساخت فرودگاهی متعددی برای جابجایی و ارائه خدمات به 250 میلیون نفر طی 10 سال  وجود دارد که در مرحله توسعه یا برنامه ریزی قرار دارند.

علاوه بر این سرمایه گذاری برای فعالیت های جدید ساخت و ساز مسکونی در ایالات متحده افزایش یافته است. در سال 2019 ، اندازه بازار مواد افزودنی بتن و مواد شیمیایی ساختمان در آمریکا 12میلیارد دلار بود و با پیش بینی رشد 7/5 درصدی این رقم در سال 2025 به نزدیک به 20 میلیارد دلار می رسد.

روانشناسان اقتصادی معتقدند همه گیری ویروس کرونا ترس از آینده را به همراه داشته لذا امکان افزایش جمعیت در دوران پسا کرونا بسیار محتمل است، این مطالعه از افزایش جمعیت در کشورهای خاورمیانه و آفریقا در همین مدت خبر داده و نتیجه می گیرد احتمالاً بازار ساخت و سازهای مسکونی رشد یافته و همانطور که گفته شد تا سال 2025 همچنان مصرف کننده اول مواد شیمیایی ساختمان و افزودنی های بتن خواهند بود.

در ایران نیز علی رغم رکود بازار مسکن، با افزایش بهای تمام شده ساخت، پیش بینی می شود بسیاری از پروژه های عمرانی مخصوصا در بخش خصوصی با تسریع در روند پیشرفت پروژه تلاش کنند تا از افزایش نرخ مصالح و دستمزد و بالتبع رشد هزینه ها حتی المقدور جلو گیری کرده که موجبات رونق بازار داخلی افزودنی های بتن را فراهم می آورد. از آن سو با افزایش قیمت دلا�� در برابر ریال، صادرات افزودنی های بتن برای همسایگان ایران مانند افغانستان و عراق و تاجیکستان مقرون به صرفه بوده و امکان حذف رقبایی چون شرکت های ترکیه ای و عربستانی و اماراتی فراهم می آید.

در تصویر زیر پیش بینی رشد بازار افزودنی های بتن و مواد شیمیایی ساختمان در منطقه آسیا و اقیانوسیه نشان داده شده است. شایان ذکر است به دلیل حجم بالای بازاریابی در کشورهای این منطقه، اطلاعات و ارقام مالی در این بازار دقت بالایی دارد.

نتیجه گیری :آینده، بیم ها و امید ها

اگرچه این مطالعه در شرایطی صورت گرفته که جهان بیش و کم در قاره های گوناگون دست به گریبان ویروس هولناک کروناست و پیشینه ی تحقیق آن به زمانی بر می گردد که بسیاری از اقتصاد دانان اصلا به تاثیر یک همه گیری اینچونینی نیندیشیده بودند و خوش بینی زیادی از این گزارش استشمام می شود، با نگاهی به گزارش های اقتصادی مشابه از امکان کمر راست کردن اقتصاد جهان بسیار سریعتر از رکود اقتصادی سال 2008 (که تقریبا یک دهه به طول انجامید) می توان نتیجه گرفت بازار جهانی صنایع شیمیایی ساختمان آینده ای نوید بخش خواهد داشت. هرچند تهدیداتی از قبیل افزایش بهای مواد اولیه کشورهای در حال توسعه از جمله ایران را از مدار رشد پیوسته در این بازار دور کند!

کلینیک بتن ایران به عنوان تولید کننده افزودنی بتن استاندارد در کشور با توجه به این باور که در شرایط سخت نیز می توان امیدوارانه به پیش رفت، در سال «جهش تولید» نسبت به افزایش ظرفیت تولید اقدام و با بهره گیری از توان و دانش نیروهای کارآزموده و مجرب احداث فاز دوم کارخانه افزودنی های پلیمری بتن را آغاز نموده است.

مقاله تاثیر بیماریCOVID 19  بر آینده بازار افزودنی های بتن در ایران و جهان توسط دکتر وحیدرضا مهتدی، دکتر علیرضا مهتدی و در دپارتمان آموزش کلینیک بتن ایران (مهندسین مشاور اثر مهرازان پایدار) تدوین شده است .جهت ارتباط بیشتر با مجموعه کلینیک بتن ایران می توانید از طریق وب سایت رسمی کلینیک بتن ایران به نشانی WWW.CLINICBETON.IR یا با شماره 02145872 در تماس باشید.

کلیه حقوق مادی و معنوی این مقاله و مطالب و مقالات منتشر شده در وبسایت شرکت، متعلق به کلینیک بتن ایران (مهندسین مشاور اثر مهرازان پایدار) بوده و هرگونه استفاده اقتصادی و تجاری به هر عنوان ممنوع و استفاده از متن یا مضمون آن تنها با ذکر منبع و درج وب سایت مجاز می باشد.

جهت اطلاع از آخرین اخبار، در خبرنامه کلینیک بتن عضو شوید. عضویت در خبرنامه