چکش اشمیت، تست چکش اشمیت و گزارش کار چکش اشمیت
چکش اشمیت یکی از رایج ترین و پرمصرف ترین ابزارهای ضربه زنی است، که در صورت استفاده صحیح می تواند وسیله ای با ارزش باشد. اما بی دقتی و استفاده بدون تشخیص پارامترهای موثر میتواند به نتایج نادرستی منجر گردد. چکش اشمیت روشی سریع و کم هزینه و غیرمخرب هم در آزمایشگاه و هم در محل میباشد. این روش را نمیتوان به عنوان جایگزین آزمایش مقاومت فشاری استاندارد استفاده نمود، بلکه روشی است در جهت تعیین یکنواختی بتن در سازه و یا مقایسه تغییر کیفیت بتن در نقاط مختلف یک سازه. این آزمایش نسبت به تغییرات موضعی در جنس بتن حساس میباشد، برای مثال، وجود ذرات درشت دانه، درست در زیر پیستون، سبب حصول نتیجه کم میشود. به علاوه انرژی ای را که بتن جذب می کند، با مقاومت و هم با سختی آن ارتباط دارد، به طوری که ترکیب مقاومت و سختی کنترل کننده برجهندگی می باشد. آزمایش چکش اشمیت برجهندگی فقط خواص سطح بتن را می سنجد. به علت پراکندگی موضعی در سختی بتن در یک مساحت کوچک، عدد برجهندگی باید در تعدادی از نقاط نزدیک به یکدیگر تعیین شوند و سپس از نتیجه آنها میانگین گرفته شود.
✔ کاربرد چکش اشمیت:
کاربرد چکش اشمیت در تیپ های مختلف کارایی های متفاوتی دارد :
تیپ N : این تیپ با استفاده از محدوده اندازه گیری بین 20 تا 60 مگاپاسکال قدرت فشاری و تاثیر انرژی j2, 2 ، برای این چکش در اکثر کاربردهای مهندسی کافی ست . مقادیر بازخورد از یک شماره خوانده شده و با استفاده از گرافیک بالای آن، به قدرت فشرده تبدیل می شود .
تیپ L : در این نوع تیپ محدوده اندازه گیری بین 20 تا 60 MPa قدرت فشاری ست . چکش اشمیت دارای انرژی ضربه ای ست که سه برابر کوچکتر از نوع N است . این نوع برای آزمایش قطعات نازک >100 میلی متر یا اجزای کوچک استفاده می شوند .
تیپ NR/LR: در این مدل مقدار بازگشتی به عنوان یک نمودار نوار بر روی نوار کاغذ ثبت می شود .
پاندول چکش اشمیت :
نوع PT تست چکشی بتن
این نوع چکش مجهز به یک سطح بیستون بزرگتر، مخصوصا برای آزمایش بر روی مواد نرم تر مانند بتن با وزن سبک، تخته گچ و بتن تازه طراحی شده است . اغلب برای تعیین زمان مناسب برای حذف قالب از این نوع استفاده می شود.
نوع PM تست خرد کن
در این روش به منظور آزمایش اتصالات ملات در آجر استفاده می شود . این روش دارای یک پینگر مخصوص طراحی شده است که شکل آن تضمین کننده اثرات روی سطح مفصل اعمال می شود،
هر چکش باز شده برای اهداف متفاوت به منظور پاسخگویی به نیازهای مخصوص مشتری ساخته می شود .
✔ کارایی چکش اشمیت :
بر این اساس بازتاب یک جرم ارتجاعی وابسته به سختی سطح در مقابل جرمی ست که به آن برخورد می کند. در چکش اشمیت جرم متصل شده به فنر وجود دارد که با کشیدن فنر تا یک نقطه مشخص، یک مقدار انرژی ثابتی به آن داده می شود . این کار با فشردن چکش به سطح صاف بتن انجام می شود. پس از آزاد کردن، جرم تحت اثر بازتاب میله چکش قرار می گیرد و مسافتی که توسط آن جرم طی می شود و بر حسب درصدی از انبساط اولیه فنر بیان می شود. عدد بازتاب یک اندازه مطلق است، چون به انرژی ذخیره شده در فنر و به اندازه جرم وابسته می باشد.
✔ معایب کار با چکش اشمیت:
از جمله این مشکلات می توان به سطحی بودن نتایجی که حاصل از تست چکش اشمیت است نام برد . با این وجود این چکش به علت اینکه سریع و کم هزینه است در پروژه های ارزیابی و مقاوم سازی سازه های بتنی به حساب می آید.
✔ روش کار با چکش اشمیت:
آزمایش بر اساس این اصل است که بازتاب یک جرم ارتجاعی به سختی سطح در مقابل جرمی که به آن برخورد می کند وابسته است. در چکش اشمیت جرم متصل شده به فنر وجود دارد که با کشیدن فنر تا نقطه مشخصی، مقدار انرژی ثابتی به آن داده می شود. این کار با فشار دادن چکش به سطح صاف بتن انجام می شود. بعد از آزاد کردن، جرم تحت اثر بازتاب میله چکش (که هنوز در تماس با سطح بتن است) قرار می گیرد و مسافتی که توسط جرم طی می شود و برحسب درصدی از انبساط اولیه فنر بیان می شود، عدد بازتاب نامیده می شود. این مقدار توسط یک نشانه که در طول یک مقیاس مدرج است حرکت می کند، نشان داده می شود. عدد بازتاب یک اندازه مطلق است، چون به انرژی ذخیره شده در فنر و به اندازه جرم وابسته می باشد.
مطالعات نشان داده است که سختی سنگ ها با مقاومت فشاری تک محوری و مدول کشسانی سنگ ها در ارتباط است در واقع سختی یکی از مفاهیم رایج است که برای توصیف رفتاری سنگ‌ها بکار می رود. سختی تابعی از عوامل ذاتی چون نوع کانی ها، ابعاد دانه ها، چسبندگی مرزی کانی ها، مقاومت و رفتار الاستیک و پلاستیک سنگ می باشد. ترکیب و اندرکنش این عوامل، تعیین کننده سختی یک سنگ است. روش های متعددی برای تعیین سختی سنگ پیشنهاد شده است که یکی از این روش ها بکارگیری وسیله ای به نام چکش اشمیت است. که معروف به آزمایشهای واجهشی یا دینامیکی است. در این دسته از آزمایش ها از یک چکش یا وزنه برای ضربه زدن به سطح سنگ استفاده می شود و ارتفاع واجهش وزنه مقیاسی برای سنجش سختی است. هرگونه رفتار پلاستیک یا تغییر شکل بر اثر ضربه، انرژی الاستیک واجهش چکش را کاهش می دهد. این آزمایش برای تعیین سختی سنگ و بتون با استفاده از چکش اشمیت و نحوه استفاده از چکش اشمیت در صحرا و یا آزمایشگاه بکار می رود. با استفاده از این سختی می توان خصوصیات دیگر سنگ و بتن را مانند مقاومت فشاری آن، تخمین کرد. این روش که توسط انجمن بین المللی مکانیک سنگ ISRM به صورت استاندارد در آمده است. در مورد سنگ های خیلی نرم یا خیلی سخت دارای محدودیت هایی بوده است و نتایج قابل اطمینانی ارائه نمی دهد. چکش های اشمیتی که جهت تخمین مقاومت فشاری بتن بکار می رود انرژی ضربه فنر در حدود 207.2 ژول دارند که برای سازه های بتنی که مقاومتی بین 10 تا 70 مگاپاسکال دارند مناسب است.
در زمانی که چکش اشمیت بر سطح بتن فشار داده می شود، قسمت لاستیکی سر چکش که پلونگر نام دارد، به دلیل خاصیت ارتجاعی اش فشرده می شود و به عقب رانده می شود. نیروی وارد شده بر چکش و میزان ارتجاع سر آن اندازه گیری می شود و با استفاده از فرمول های موجود و ثابت های عددی، ویژگی های مربوط به بتن نظیر مقاومت و الاستیسیته اندازه گیری و محاسبه می شود. به طور کلی و برای مقایسه، می توان گفت که بتنی که دارای مقاومت و سختی کمتری باشد، انرژی بیشتری را جذب خواهد کرد و در نتیجه ارتجاع پلونگر در آن کمتر خواهد بود. از طرف دیگر بتنی که دارای مقاومت بیشتر و سختی بالاتری باشد، بیشتری انرژی را به چکش اشمیت منتقل می کند و در نتیجه ارتجاع آن بیشتر خواهد بود. بنابر این برای صرف مقایسه میان دو بتن مختلف، می توان اینگونه تلقی کرد که هر چه میزان ارتجاع سر چکش اشمیت بیشتر باشد، مقاومت و سختی بتن نیز بیشتر خواهد بود و هر چه این میزان کم تر باشد، مقاومت و سختی بتن به همان اندازه کمتر خواهد بود. برخی از چکش های اشمیت دارای نموداری بر روی بدنه‌ی خود هستند که در آن ها میزان مقاومت بتن هم ارز با میزان ارتجاع مشخص شده است. یعنی هم زمان با فرو رفتن چکش می توان مقاومت بتن را به دست آورد. در این نوع چکش ها مقاومت بتن به صورت آنی به دست می آید و دیگر نیازی به محاسبه و استفاده از فرمول نیست. به صورت کلی می توان گفت که آزمایش چکش اشمیت بر پایه این فرض بنا شده که قابلیت ارتجاعی یک جرم الاستیک به سختی سطح دیگر (بتن) بستگی دارد.
🔬 تست چکش اشمیت چیست ؟
چکش اشمیت به انگلیسی (Schmidt hammer) که با نام چکش سوئیسی نیز شناخته میشود، نوعی وسیله ی اندازه‌گیری است که با آن ویژگی‌های الاستیک از جمله سختی سطوح و مقاومت در برابر نفوذپذیری یا مقاومت بتن یا سنگ سنجیده میشود.چکش اشمیت توسط ارنست اشمیت، مخترع و دانشمند سوییسی اختراع شده که دلایل نامگذاری آن را نیز مشخص می‌کند.
✔ ویژگی های بتن مورد آزمایش
قبل از انجام آزمایش، لازم است تا مطمئن شویم بتن مورد آزمایش ما نیز دارای یک سری ویژگی مهم باشد تا نتایج آزمایش قابل اتکا و قابل اطمینان باشد. نخست این که بتن و سطح آن باید کاملاً صاف، تمیز و خشک باشد و هیچ گونه اثری از رطوبت در آن دیده نشود. اگر ناهمواری ای در بتن وجود دارد، باید قبل از شروع آزمایش رفع شود. آزمایش چکش اشمیت بر روی سطوح ناهموار و خشن به درستی انجام نمی گیرد و نتایج به دست آمده فاقد اعتبار خواهند بود. نقطه‌ای که چکش اشمیت بر روی آن قرار می گیرد، باید حداقل ۲۰ میلی متر تا لبه ی بتن فاصله داشته باشد. پیش از این نیز اشاره کردیم که آزمایش چکش اشمیت دقیق نیست و خطای نسبتاً بالایی دارد. آزمایش های تست بتن نشان می دهد که این آزمایش تا حدود ۲۵ درصد خطا دارد، یعنی عدد اعلام شده به عنوان مقاومت بتن می تواند ۲۵ درصد بیشتر یا کمتر از مقاومت واقعی بتن باشد. با این حال این نکته نیز به دست آمده که هر چه محل آزمایش به مرکز ثقل نزدیک تر باشد، نتایج آزمایش به واقعیت نزدیک تر می شوند. جهت اطلاع از نحوه خرید چکش اشمیت و قیمت چکش اشمیت می توانید با مشاوران تخصصی کلینیک بتن در ارتباط باشید.
✔ اهداف آزمایش بتن توسط چکش اشمیت:
الف ) یافتن مقدار مقاومت فشاری بتن که کاملاً تقریبی است. این عدد با استفاده از روابط بین خاصیت ارتجاعی سطح بتن و مقاومت بتن به دست می‌آید.
ب ) ارزیابی کردن یکنواختی بتن
پ ) ارزیابی کیفیت بتن در برابر استانداردهای مورد نیاز
ت ) ارزیابی کیفیت یک المان بتن در برابر بقیه ی المان های آن
از چکش اشمیت برای ارزیابی قسمت‌های مشکوک بتن نیز می‌توان استفاده کرد. هم چنین می توان با استفاده از چکش اشمیت، ویژگی های دو قسمت مختلف از بتن را با هم مقایسه کرد. هنگامی که چکش اشمیت بر سطح بتن فشرده میشود، پلونگر یا لاستیک سر چکش با فشار که از سوی بتن به خاطر خاصیت ارتجاعی‌اش بر آن وارد میشود، به عقب بازمی‌گردد. این نیرو و انرژی وارد شده به چکش اشمیت اندازه گیری میشود و با استفاده از ثابت های خاص، مقاومت بتن و دیگر ویژگی‌های آن اندازه گیری میشود. به طور کلی می‌توان گفت که بتنی که دارای مقاومت و سختی کمتری است، انرژی بیشتری را جذب می‌کند و ارتجاع آن کمتر است. در مقابل بتنی که دارای مقاومت بالا و سختی زیاد است، بیشتر انرژی را به چکش اشمیت بازمی‌گرداند. چکش‌های اشمیت دارای نموداری بر روی بدنه‌ی خود هستند که هم‌زمان میزان مقاومت بتن را نشان می‌دهند. یعنی در همان زمان آزمایش مقاومت بتن مشخص میشود و دیگر نیازی به محاسبات دیگری نیست. آزمایش چکش اشمیت بر پایه این نکته بنا شده که قابلیت ارتجاعی یک جرم الاستیک به سختی سطح آن جرم (در این جا بتن) بستگی دارد.
پیش از انجام آزمایش، لازم است تا سطح بتن دارای یک سری ویژگی های خاص باشد تا بتوان به نتایج آزمایش اعتماد کرد.
✔ ویژگی های سطح بتن پیش از انجام آزمایش چکش اشمیت:
الف) سطح بتن بایستی صاف، تمیز و خشک باشد.
ب) ناهمواری ها و قسمت های کوچک لق بتن بایستی پیش از شروع آزمایش از بین بروند.
پ) آزمایش چکش اشمیت نباید بر روی سطوح بتن که به دلیل تراکم ناکامل، از دست دادن گروت و غیره خشن و ناهموار شده است، صورت گیرد.
ت) نقطه‌ای که چکش اشمیت بر روی آن قرار می گیرد، بایستی حداقل 20 میلی متر تا لبه یا قسمت جدا شدگی سطح بتن فاصله داشته باشد.
همان طور که پیش از این نیز اشاره کردیم، آزمایش چکش اشمیت خیلی دقیق نیست. برآوردها نشان می‌دهد که چکش اشمیت در تعیین مقاومت فشاری بتن چیزی در حدود 25 درصد خطا دارد. یعنی ممکن است عدد اعلام شده حداکثر 25 درصد بیشتر یا کمتر از مقاومت اصلی بتن باشد. همچنین آزمایش ها نشان داده که محل آزمایش هر چه به هسته و مرکز ثقل بتن نزدیک‌تر باشد، نتایج آزمایش به شکل قابل توجهی دقیق تر می شود.
✔ اهداف آزمایش چکش اشمیت
در هنگام سنجش بتن به وسیله ی چکش اشمیت، ما معمولاً چندین هدف را با هم دنبال می کنیم. اولین هدف و مقصد ما پیدا کردن مقاومت فشاری بتن است که البته عددی کاملاً تقریبی است و دقت بالایی ندارد. این عدد به وسیله‌ی روابط موجود میان خاصیت های ارتجاعی سطح بتن و مقاومت بتن به دست می آید و محاسبه می شود. همچنین به وسیله ی چکش اشمیت از یکنواختی سطوح بتن اطمینان حاصل می کنیم. اگر ویژگی های قسمتی از بتن با بقیه ی آن تفاوت چشمگیری داشته باشد، به وسیله‌ی این آزمایش ما متوجه آن خواهیم شد. در واقع در آزمایش چکش اشمیت ما به دنبال آن هستیم تا بررسی کنیم که آیا بتن ما دارای ویژگی های مورد نظر و استاندارد می باشد یا خیر. این بررسی به صورت کلی بر روی بتن صورت می پذیرد و تمامی نواحی آن باید دارای ویژگی های مورد نظر ما باشند. از این آزمایش می توان برای ارزیابی قسمت های مشکوک به آسیب دیدگی بتن نیز استفاده کرد. مقایسه ی دو قسمت مختلف از بتن دیگر هدفی است که به وسیله ی آزمایش چکش اشمیت می توان به آن رسید.
✔ نکات مهم در آزمایش چکش اشمیت
1. این تخمین عدد بازگشتی آزمایش بتن سخت شده توسط چکش فولادی با نیروی محرکه فنر می باشد.
2. از تست چکش اشمیت می توان در تعیین یکنواختی بتن درجا استفاده کرد برای تشخیص مناطقی از سازه که بتن ضعیف یا خراب دارد. همچنین برای روند افزایش مقاومت بتن کاربرد دارد.
3. برای تخمین مقاومت بتن لازم است بین مقاومت بتن و عدد بازتاب رابطه ای بدست آورد. این رابطه برای هر طرح اختلاط بتن متفاوت خواهد بود. برای تخمین مقاومت در حین ساخت باید مقاومت نمونه های مکعبی در آزمایشگاه تعیین گردد و با استفاده از آن رابطه مذکور بدست آید. برای تخمین در بتن های ساخته شده باید رابطه فوق براساس تعیین مقاومت نمونه های کر بدست آمده از سازه تعیین شود. (ACI-228 R) روش های تعیین مقاومت درجا بتن
4. برای یک طرح اختلاط مشخص عدد بازتاب تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله رطوبت سطحی بتن، روش بدست آوردن سطح نمونه و عمق کربناتاسیون بتن تاثیر می گذارد. این عوامل بایستی در رابطه ای که برای تخمین مقاومت بدست می آید و تفسیر نتایج تاثیر خودش را نشان دهد.
5. با توجه به تخمینی بودن این آزمایش نمی تواند تعیین کننده در رد یا قبول بتن باشد.
6. براساس موارد مندرج در استاندارد ASTM-C805 و نشریه 72 و همچنین 283-ک مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، نتایج حاصل از این روش تنها محدود به کیفیت لایه سطحی بتن (عمق حدود 30 میلیمتر) بوده و تعیین مقاومت فشاری واقعی بتن با آزمایش شکستن (جک مقاومت فشاری) بتن امکانپذیر می باشد. علاوه بر آن از این وسیله بیشتر به منظور مقایسه نسبت اختلاط و میزان رطوبت بتن ها ی یکسان استفاده می شود.
✔ وسایل آزمایش چکش اشمیت:
- چکش بازتاب (اشمیت)
- سنگ سنباده جهت ساییدن سطح بتن هوازده و همچنین مسطح کردن سطح بتن
- سندان یا صفحه فولادی از جنس فولاد بسیار سخت با قطر 15 سانتیمتر جهت کالیبراسیون
🔍 ا��تخاب سطح آزمایش چکش اشمیت
- حداقل ضخامت عضو مورد آزمایش 100 میلیمتر می باشد.
- مناطق متخلخل و دارای ترک و پوسته شده و هوازده نباشد.
- در مناطق ماله کشیده شده و زبر اعداد بزرگتری نسبت به مناطق قالب بندی شده می دهد.
آماده کردن سطح انتخابی برای چکش اشمیت:
- سطح انتخابی حداقل 150 میلیمتر
- ساییدن محل مذکور در صورتی که زبر یا ناصاف یا پوسته شده است و مسطح کردن آن
- سطح خیس عدد کمتری می دهد. و سطح زبر عدد بیشتر. سطوح کربناته باید قبل از آزمایش به مدت 24 ساعت خیسانده شود یا سطح کربناته برداشته شود.
- بتن های روی سطح زمین با سایر بتن های قسمت های سازه ای نبایستی با هم مقایسه شوند.
مواردی که در جوابها تاثیر می گذارد.
- بتن یخ زده عدد بسیار بیشتر می دهد.
- دمای چکش اشمیت تاثیر دارد (دمای کمتر از 18- سانتی گراد)
- جهت ضربه (عمودی، افقی)
- چکش های مختلف حتی از یک کارخانه از یک تا سه واحد اختلاف دارند.
- عدم کالیبراسیون و سرویس کردن دستگاه
- جواب های یکسان در روی صفحه کالیبره تائید کننده جوابهای صحیح برای نمونه های دیگر نمی باشد.
✔ روش آزمایش چکش اشمیت:
1) چکش اشمیت : پلانژر (میله چکش) روی نمونه قرار گرفته و با فشار دادن چکش به سنگ، به داخل بدنه فرو می رود. این عمل باعث فشرده شدن فنر داخل چکش می گردد. ضامن فنر در سطح انرژی تراکمی مشخصی آزاد شده و به وزنه ای که بالای پلانژر قرار دارد ضربه وارد می کند. ارتفاع واجهش وزنه از روی خط کش قرائت می شود و به عنوان مقیاسی برای تعیین سختی استفاده می شود. این وسیله قابل حمل بوده و در همه جا قابل استفاده است. مدلهای گوناگونی از چکش اشمیت با سطوح انرژی متفاوتی ساخته شده است. برای مثال چکش نوع L انرژی ضربه ای معادل 74/0 نیوتن متر تولید می کند.
2) قاعده فولادی : قاعده فولادی به وزن حدودی 20 کیلوگرم که نمونه را محکم در داخل خود نگه می دارد. نمونه های استوانه ای شکل داخل یک غلاف V شکل یا استوانه ای شکل با شعاعی برابر شعاع مغزه قرار می گیرند.
3) آنویل (سندان) فولادی استاندارد برای کالیبره کردن چکش: نمونه مورد آزمایش باید معرف سنگ مورد مطالعه باشد. در صورت امکان بهتر است که از قطعات بزرگتر برای آزمایش استفاده شود. چکش اشمیت نوع باید روی مغزه های (54 میلی متر) یا بزرگتر و یا نمونه های بلوکی شکل که هر ضلع آنها حداقل 6 سانتی متر باشد مورد استفاده قرار گیرد.
✔ مراحل انجام آزمایش چکش اشمیت:
الف) چکش اشمیت قبل از هر آزمایش توسط یک آنویل (سندان) استاندارد، کالیبره می شود. میانگین ده قرائت روی آنویل استاندارد محاسبه شده و از آن برای تعیین ضریب تصحیح استفاده می شود.
ب) سطحی از نمونه که زیر پلانژر قرار می گیرد باید کاملا صاف و پرداخته شده باشد (چه در صحرا و چه در آزمایشگاه). این سطح و همچنین ماده سنگی زیر آن از هر گونه ناپیوستگی موضعی مربوط به توده سنگ باشد.
پ) قطعات مجزا و سنگ را باید محکم به یک پایه صلب بست تا نمونه در طی آزمایش از هرگونه تکان یا لرزش محفوظ باشد.
ت) مقدار سختی بدست آمده بستگی به راستای قرار گیری چکش دارد. طبق پیشنهاد ISRM بهتر است که چکش در یکی از سه وضعیت قائم به سمت بالا، افقی و یا قائم به سمت پایین قرار بگیرد.
- در هر سطح آزمایش 10 بار انجام شود و فاصله هرکدام از هم 2. 5 سانتیمتر کمتر نباشد و چنانچه سطح بتن خرد و شکسته شود آن نتیجه قابل قبول نیست.
- اعدادی که بیش از 6 واحد با میانگین فاصله دارند حذف گردد.
- اگر بیش از 2 نمونه حذف شود کل آزمایش باطل است.
در هر حالت مقدار انحراف چکش نباید بیشتر از مثبت و منفی 5 درجه باشد. در صورتی که امکان انجام آزمایش در هیچ یک از جهات ذکر شده نباشد می توان آزمایش را با زاویه ای دلخواه انجام داد و سپس نتایج را برای حالات قائم و یا افقی تصحیح نمود. منحنی تصحیح معمولا توسط کارخانه سازنده چکش ارائه می شود. زاویه قرارگیری چکش و هرگونه تصحیح انجام شده روی نتایج باید یادداشت و گزارش گردد.
ث) دست کم 20 آزمایش مجزا باید روی هر نمونه سنگ انجام گیرد. نقاط مورد آزمایش باید حداقل به اندازه قطر پلانژر از هم فاصله داشته باشند. درصورت ایجاد هرگونه درزه و ترک بر اثر ضربه وارده، نتایج آزمایش باطل و نمونه مربوطه برای آزمایش های بعدی غیر قابل استفاده خواهد بود. وجود هرگونه خطا در آماده سازی نمونه و روش آزمایش چکش اشمیت باعث ایجاد مقادیر پایین تر سختی می شود.
✔ نحوه محاسبه چکش اشمیت:
ضریب تصحیح قرائت ها با توجه به کالیبراسیون چکش از رابطه زیر بدست می آید:
مقدار سختی استاندارد ویژه سندان------------------------------------- =ضریب تصحیح
میانگین 10 قرائت انجام شده روی سندان کالیبراسیون
برای تعیین سختی اشمیت با توجه به اینکه احتمال وجود خطا در مقادیر پایین بیشتر است، ابتدا نیمی از داده ها که کمترین مقدار را دارند حذف شده و از بقیه داده ها میانگین گرفته می شود. این میانگین در ضریب تصحیح ضرب شده و عدد حاصل به عنوان سختی واجهشی اشمیت در نظر گرفته می شود. با استفاده از سختی واجهشی اشمیت، می توان بر اساس جداول ارائه شده توسط کارخانه سازنده و زاویه برخورد چکش به نمونه، مقاومت فشاری سنگ را تخمین زد.
✔ دقت و خطا در آزمایش چکش اشمیت:
فاصله بزرگترین و کوچکترین اعداد قرائت شده نباید بیش از 12 واحد اختلاف داشته باشند. تخمین میزان خطا ممکن نیست.
✔ گزارش نتایج آزمایش چکش اشمیت:
- تاریخ و زمان آزمایش
- توضیح دقیق مکانهای انجام آزمایش و ابعاد عضو مورد بررسی
- توصیف اختلاط بتن و ابعاد درشت دانه
- مقاومت مشخصه بتن
- مشخصات سطح : سطح پودر شده یا ترک دار، پشت بند بودن سطح آزمایش، نحوه قالب گیری، نحوه آماده کردن سطح، نحوه تماس با هوا و محیط اطراف
- مشخصات چکش : شماره سریال و ...
- دمای هوا
- زاویه چکش حین آزمایش
- میانگین اعداد قرائت شده
- نکات مهم از جمله اعداد حذف شده و شرایط غیر عادی
منابع:
1. اورت هوک؛ ترجمه‌ی طاهریان؛ "مهندسی سنگ کاربردی"، انتشارات دهخدا، چاپ اول
2. وتوکوری؛ ترجمه ی محمد فاروق حسینی؛ "در آمدی بر مکانیک سنگ"، نشر کتاب دانشگاهی، چاپ چهارم.
3. سید رحمان ترابی؛ "مقدمه‌‌ای بر مکانیک سنگ"، انتشارات دانشگاه شاهرود، چاپ اول.