تغییر شکل روسازی بتنی
تغییر شکل روسازی ممکن است به یکی از اشکال زیر رخ دهد.
1- بالا آمدگی بتن
دالهای بتنی ممکن است تحت فشار رو به بالا قرار گیرند یا در محل درز عرضی شکسته شوند. این حالت در نتیجه انبساط بتن روی می دهد، زمانی که مصالح تراکم ناپذیر (ماسه و غیره) به درزهایی که بصورت ضعیفی آببندی شده اند نفوذ می کنند. در این حالت، هیچ فضایی برای امکان انبساط دال وجود ندارد. این نقص در روسازی های قدیمی تر و دارای فاصله زیاد بین درزها بیشتر متداول می باشد. برای رفع این نقیصه می توان درزهای کاهش دهنده فشار تعبیه نمود و محلهای بالا آمده را باید وصله نمود یا مجدداً اجرا کرد.
2- پلکانی شدن بتن
درزها و ترکها ممکن است در روی دال به شکل پلکانی در آیند. پلکانی شدن در نتیجه عمل پمپاژ خاک زیر اساس و ظهور منافذ در خاک بوجود می آید. عبور کامیون یا اتوبوس سنگین از روی روسازی می تواند سرعت پلکانی شدن دال را تسریع نماید. درزهای طولی ممکن است در نتیجه نشست دال مجاور آن به شکل پلکانی در آیند.
پلکانی شدن سطح دال عبور و مرور از روی آن را با مشکل مواجه می سازد و ممکن است سبب خرابی دال بتنی شود. خرابی جزیی را می توان توسط ماشین ساب کف اصح نمود. منافذ را می توان از زیر آب بندی نمود، یا به کمک تزریق گروت تراز دال را به حالت درست در آورد. در خرابی های شدید تعویض بتن در محل درز ضروریست.
3- نشست روسازی یا بالاآمدگی (تورم) بستر زمین ناپایدار یا دارای زهکشی ضعیف ممکن است سبب نشست روسازی پس از ساخت شود. محل عبور کانال های تاسیسات عمومی شهری مانند آب و برق که بخوبی خاک زیر آن کوبیده نشده باشد نیز می تواند سبب نشست روسازی گردد. این نشست ممکن است آهسته و ملایم یا یک فروروی نسبتاً شدیدی باشد.
خاکهایی که در معرض یخبندان باشند و تراز آب زیر زمینی آن بالا باشد می تواند سبب بالا آمدگی روسازی در طول ماه های زمستان شود. ترک خوردگی بزرگ روسازی و افت مقاومت در طول بهار می تواند منجر به خرابی شدید بتن شود. در این حالت معمولاً بهبود زهکشی و تحکیم بستر روسازی (زمین) ضروریست و روسازی باید دوباره ساخته شود.
4- تعمیرات در محل عبور تاسیسات عمومی و حفرات روسازی بتن
برای تعمیر یا تعویض تاسیسات عمومی شهری (آب، برق، مخابرات و نظایر آن) لازم است روسازی بریده شده یا دارای بازشوهایی باشد. پس از انجام تعمیرات، محلهای وصله شده روسازی ممکن است نشست کنند، درز خراب شود، یا تنش زیادی در اثر بارگذاری ترافیکی مداوم رخ دهد. وصله های تعمیرات قبلی می تواند همانند روسازی اصلی عمل کند و یا مانند درز دچار خرابی یا نشست شود.
خرابی های موضعی مصالح یا خاک زمین بستر روسازی می تواند منجر به تشکیل حفره های منفرد در روسازی گردد. کنده شدن بتن روسازی یا هر نوع دیگری از عیوب مصالح ممکن است سبب تشکیل و رشد حفرت موضعی در روسازی گردد. در این موارد معمولاً حفره بطور کامل با مصالح مناسب پر می گردد.
5- ترکهای اطراف منهول ها
در اغلب حالات امکان تغییر مکان طبیعی روسازی در اثر بالا زدن ناشی از یخ زدگی و تغییر مکان های ناشی از تغییرات درجه حرارت در مجاورت یک منهول یا دریچه ورودی سیلاب و آب باران روسازی را
نمی توان فرام نمود. در این حالت ممکن است ترکها و پلکانی شدن رویه روسازی رخ دهد و بمرور زمان دال بتنی تخریب شود. این خرابی در بیشتر مواقع به صورت موضعی ست و بعنوان یک ایراد کلی برای روسازی مطرح نمی باشد. می توان با آببندی کرن و وصله کردن روسازی سرعت تخریب را کاهش داد. در نهایت تعمیرات بر روی کل عمق دال ممکن است لازم باشد.
6- تغییر شکل جدول یا شانه کنار روسازی بتن
جداول و کانال های بتنی یا شانه های بتنی راه ممکن است در طول مسیر اصلی روسازی از آن جدا شوند یا نشست کنند. درزهای طولی بین روسازی و جدول یا شانه راه ممکن است باز، پلکانی یا مانند دیگر درزهای طولی خراب شود. اگر میزان خرابی بحدی رسیده که زهکشی را متوقف می سازد، جدول و آبرو می بایست تعویض شوند. خرابی شانه راه را یا بکمک تعمیر می توان برطرف نمود و یا باید تعویض کرد.