افزودنی های هوازا (حباب ساز)
هدف اصلی استفاده از افزودنی های حباب ساز، پایدارسازی حباب های هوای ایجاد شده در بتن در طی فرآیند ساخت بتن بوده تا بدین وسیله مقاومت در برابر چرخه ذوب و یخ افزایش یابد . حباب ها باید به صورت یکنواخت در خمیر سیمان پخش شده و دارای اندازه ( در حدود 10 تا 1000 میکرومتر ) و فاصله مناسب از یکدیگر باشند تا مقاومت در برابر چرخه های پی در پی ذوب و یخ تامین گردد . همه فضای اشغال شده توسط آب در بتن به وسیله محصولات فرآیند هیدراتاسیون پر نشده و روزنه هایی مویین در بتن باقی می ماند که در شرایط اشباع این روزنه ها پر از آب هستند . در صورتی که آب موجود در این روزنه ها یخ بزند حجم آن افزایش پیدا کرده و تنشی را در بتن ایجاد می کند که بیش از مقاومت کششی بتن می باشد . در نتیجه بتن های بدون افزودنی های حباب ساز در چنین شرایطی ترک خورده و پوسته شدگی در آن اتفاق می افتد. حباب های هوای موجود در بتن ارتباط بین روزنه های مویین را قطع کرده و به صورت مخازنی عمل می کنند که آب در آن ها جمع شده و بدین ترتیب مانع از وارد شدن تنش به بتن می شود . با این وجود افزایش مقدار هوا در بتن کاهش مقاومت را در پی خواهد داشت . مقدار هوای مورد نیاز برای تامین مقاومت در برابر چرخه ذوب و یخ بر اساس حداکثر اندازه سنگدانه تعیین شده است . به طوری که با افزایش اندازه سنگدانه و به تبع آن کاهش مقدار خمیر مورد نیاز برای تامین یک کارایی ثابت ، مقدار هوای مورد نیاز نیز کاهش می یابد . به طور کلی مقدار هوای مورد نیاز در بتن برای مقاومت در برابر چرخه ذوب و یخ در حدود 3 تا 9 درصد حجمی بتن می باشد . قرار دهی ، تراکم و پرداخت نامناسب بتن می تواند منجر به از دست رفتن حباب های هوا گردد . انتخاب مناسب مصالح در ساخت بتن های مقاوم در برابر چرخه ذوب و یخ بسیار مهم بوده چرا که عدم سازگاری بین عوامل حباب ساز با سایر اجزای بتن می تواند میزان اثر گذاری این ترکیبات را به مقدار زیادی کاهش دهد . به کارگیری این افزودنی ها موجب افزایش کارایی و چسبندگی بتن در حالت تازه شده ، از این رو استفاده از این افزودنی ها امکان کاهش مقدار آب اختلاط را فراهم کرده و از این طریق تا حدودی کاهش مقاومت ایجاد شده در اثر حفظ حباب های هوا جبران می شود.هوای ایجاد شده در بتن به طور کلی با هوای محبوس شده در بتن متفاوت است. هوای محبوس شده در بتن به صورت اتفاقی در بتن پایدار شده و اندازه آن حدود 1 تا 3 میلیمتر میباشد. اما حباب های موجود در بتن که توسط افزودنی های حباب ساز ایجاد میشوند, به صورت عمدی در بتن پایدار شده اند و اندازه آنها در حدود 0.05 تا 0.2 میلیمتر است.نکته ی مهم این است که افزودنی های حباب ساز در بتن حباب تولید نمی کنند بلکه حباب هایی که در طول فرایند اختلاط وارد بتن میشود را پایدار میکند.
موارد کاربرد افزودنی های هوازا
وارد کردن هوای کنترل شده در گستره وسیع در انواع بتن های:
1- طرح اختلاط معمولی
2-فاقد روانی
3- محتوی خاکستر بادی با کربن زیاد
4- محتوی مقادیر زیادی از مواد ریزدانه
5- محتوی سیمان یا قلیایی زیاد
6-بتن ریزی در هوای گرم
7- زمان اختلاط طولانی
امتیازات افزودنی های هوازا
وارد نمودن حد بهینه حباب هوا در بتن منجر به اصلاحات کیفی زیر می شود:
1- افزایش مقاومت در برابر چرخه های یخ و ذوب
2- کاهش نفوذ پذیری و در نتیجه افزایش خاصیت آب بند کنندگی
3- کاهش جداشدگی و آب انداختگی
4- بهبود روانی و کارپذیری
5- آماده بودن محلول باعث پخش بهتر آن می شود.