الیاف آرامید
الیاف آرامید

شرکت دوپونت، آروماتیک پلی‌آمید (که به اختصار آرامید نامیده می‌شود) را اولین بار در اوایل دهه 1960 میلادی و با نام تجاری نومکس معرفی کرد. ویژگی اصلی این محصول داشتن مقاومت بالا در مقابل حرارت بالا بود. از این محصول در تهیه پوشاک حفاظتی، تصفیه هوا، عایق حرارتی و الکتریکی و به عنوان جایگزینی برای پنبه‌ی نسوز استفاده می‌شد. در حال حاضر الیاف آرامید با نام تجاری کولار (Kevlar) در صنعت شناخته می‌شود. به طور کلی تعریف تجاری آرامید به شرح زیر است: محصولی که در آن ماده فیبری شکل می‌گیرد که زنجیره بلندی از پلی‌آمید سینتتیک که حداقل 85% پیوندهای آرامید مستقیماً به دو حلقه آروماتیک، متصل شده باشند.

به طور کلی پاراآرامیدها شامل کولار، تواران، ونیولون، آرنکا می‌شود. متاآرامیدها نیز شامل نومکس، فنیلون، کنکس، تیجین‌کنکس، KM-21، دورت و اپییل می‌باشند. مهمترین نوع ODA/PPPT نیز تکنورا می‌باشد.

الیاف کولار سبک‌تر از الیاف کربن و الیاف شیشه بوده و بیشترین مقدار مقاومت کششی نسبت به وزن را در میان آن‌ها داراست. فیبر این الیاف تقریباً چهل و سه درصد سبک‌تر از الیاف شیشه و بیست درصد سبک‌تر از الیاف کربن می‌باشد. جلیقه ضد گلوله از موفقیت‌آمیزترین و معروف‌ترین کاربردهای الیاف آرامید می‌باشد؛ به طوری که در اصطلاح پلیسی و نظامی، به جای جلیقه‌ی ضد گلوله از نام کولار استفاده می‌شود.

مقاومت کششی الیاف کولار تقریبا 55 درصد مقاومت کششی الیاف شیشه‌ای و مقاومت برشی آن 180 درصد الیاف شیشه‌ای می‌باشد. مقاومت کششی الیاف کولار، همچنین 10 درصد از مقاومت فیبر کربنی کمتر است. الیاف آرامید اگرچه رفتاری الاستیک تحت نیروهای کششی دارند، اما تحت بارهایی فشاری رفتاری غیرخطی دارند و در کرنش فشاری 3 تا 0.55 درصد، به نقطه تسلیم می‌رسند. پلیمر کولار خصوصیاتی نظیر نقطه ذوب بالا، پایداری حرارتی عالی، مقاومت در برابر شعله و غیر قابل حل بودن در بسیاری ازحلال‌های آلی دارند.

نور ماورای بنفش UV سبب تخریب الیاف آرامید می‌گردد. میزان این تخریب بستگی به ضخامت فیبر کولار دارد، زیرا الیاف کولار نقش خود حفاظ داشته و تخریب لایه‌های رویی از تخریب لایه های زیرین جلوگیری می‌کند. این مشکل در سازه‌های کامپوزیتی حایز اهمیت کمتری است. زیرا ماتریس یا رزین کامپوزیت تا حدودی نقشش محافظت از الیاف را ایفا می‌کند. همچنین با افزودن مواد جاذب UV به رزین، این مشکل تا حد زیادی کاهش می‌یابد.

از نقطه نظر مقاومت شیمیایی نیز بیشتر حلال‌های آلی تاثیر کمی بر الیاف کولار داشته و اکثر محلول‌های آبی نمک‌ها بر آن تاثیر ندارند. اما اسیدهای قوی و بازها در دمای بالا و یا در غلظت‌های زیاد بر الیاف کولار اثر می‌گذارند.

الیاف آرامید و کولار رنگ زرد مات داشته و مشابه الیاف کربن و شیشه مورد استفاده در کامپوزیت‌ها در اشکال مختلف مانند نخ، رشته الیاف نتابیده، پارچه، الیاف کوتاه و غیره وجود دارند. لازم به ذکر است که برش الیاف آرامید با وسایل برش معمولی به سختی انجام می شودد و به وسایل برشی مخصوصی احتیاج است.


در مورد بازار فروش الیاف کولار و قیمت الیاف کولار نیز در کشور ایران می‌توان به این نکته اشاره کرد که قیمت الیاف آرامید بالا بوده و ترجیحاً در ساخت مصالحی نظیر جلیقه ضدگلوله به جای عملیات مقاوم‌سازی ساختمان استفاده می‌گردد.

جهت اطلاع از آخرین اخبار، در خبرنامه کلینیک بتن عضو شوید. عضویت در خبرنامه